مالیات یکی از ابزارهای اصلی تأمین منابع مالی دولت و ایجاد شفافیت اقتصادی است. در این میان، مالیات تکلیفی یکی از روش‌های وصول مالیات است که نقش مهمی در جلوگیری از فرار مالیاتی و تسهیل فرآیندهای مالیاتی دارد. در این روش، پرداخت‌کننده وجه (مانند کارفرما، مستأجر یا کارفرمای قراردادهای پیمانکاری) موظف است مالیات را از مبلغ پرداختی کسر نموده و به سازمان امور مالیاتی واریز کند. این نوع مالیات بر حقوق، اجاره، قراردادهای پیمانکاری و برخی پرداخت‌های دیگر اعمال می‌شود. آشنایی با قوانین مالیات تکلیفی برای شرکت‌ها، کارفرمایان و فعالان اقتصادی اهمیت زیادی دارد، زیرا عدم رعایت آن می‌تواند منجر به جریمه‌های مالیاتی شود.
مالیات تکلیفی چیست؟
مالیات تکلیفی نوعی مالیات است که قانون، پرداخت آن را بر عهده پرداخت‌کننده وجه (کارفرما، شرکت یا مؤسسه) قرار داده است، نه دریافت‌کننده. در این روش، شخص یا نهادی که پرداختی به افراد یا شرکت‌های دیگر انجام می‌دهد، موظف است درصد مشخصی از مبلغ را به عنوان مالیات کسر نموده و مستقیماً به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند.
مثال‌هایی از مالیات تکلیفی
- مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی مقیم خارج از کشور: طبق ماده ۱۰۷ ق.م.م
- مالیات بر درآمد بیمه‌گر اتکایی خارجی:طبق تبصره ۵ ماده ۱۰۹ ق.م.م
- تکلیف مدیران تصفیه اشخاص حقوقی: طبق ماده ۱۱۶ ق.م.م
- منافع بلاعوض اموال: طبق ماده ۱۲۳ ق.م.م
- مالیات بر نقل و انتقال سهام:طبق تبصره ۱ ماده ۱۴۳ ق.م.م
- مالیات بر درآمد حق واگذاری محل:طبق تبصره ۲ ماده ۱۸۷ ق.م.م
- مالیات تکلیفی پزشکان و دندان‌پزشکان برای کار مراکز درمانی: طبق قانون بودجه سالانه
- مالیات ارزش افزوده: طبق ماده ۱۷ قانون دائمی و ۲۰ قانون موقت
مالیات تکلیفی چند درصد است
| نوع مالیات تکلیفی | نرخ مالیات | توضیحات |
|---|---|---|
| حقوق کارکنان | ۱۰٪ تا ۳۰٪ | نرخ مالیات بر حقوق به‌صورت پلکانی محاسبه می‌شود و طبق بخشنامه سالانه تغییر می‌کند. |
| اجاره املاک (اشخاص حقیقی) | ۱۵٪ تا ۲۵٪ | معادل ۷۵٪ مبلغ اجاره، درآمد مشمول مالیات در نظر گرفته می‌شود. |
| اجاره املاک (اشخاص حقوقی) | ۲۵٪ | مالیات بر اجاره برای شرکت‌ها ثابت و معادل ۲۵٪ است. |
| پیمانکاری و قراردادها | ۳٪ تا ۵٪ | درصد مالیات بسته به نوع قرارداد و بخشنامه‌های مالیاتی تعیین می‌شود. |
| خدمات مشاوره‌ای و حرفه‌ای | ۱۰٪ | شامل خدمات حقوقی، مشاوره‌ای، فنی و حسابداری است. |
| سود سپرده بانکی (اشخاص حقیقی) | ۰٪ | سود سپرده‌های بانکی اشخاص حقیقی معاف از مالیات است. |
| سود سپرده بانکی (اشخاص حقوقی) | بر اساس دستورالعمل‌های مالیاتی | ممکن است مشمول مالیات شود. |
📌 نکته: این نرخ‌ها ممکن است بر اساس تغییرات قانونی و مصوبات جدید اصلاح شوند، بنابراین همیشه به آخرین بخشنامه‌های سازمان امور مالیاتی مراجعه کنید.
انواع مالیات تکلیفی
| نوع مالیات تکلیفی | شرح | درصد مالیات تکلیفی |
|---|---|---|
| مالیات حقوق کارکنان | مالیاتی که از حقوق و دستمزد کارکنان کسر و توسط کارفرما پرداخت می‌شود. | طبق جدول پلکانی مالیات حقوق (تا ۳۰٪) |
| مالیات اجاره املاک | مستأجر مکلف است هنگام پرداخت اجاره، مالیات را کسر و به سازمان امور مالیاتی واریز کند. | ۱۰٪ مبلغ اجاره |
| مالیات قراردادهای پیمانکاری و خدماتی | پیمانکاران و مشاوران موظف به پرداخت این مالیات هستند و کارفرما هنگام پرداخت مبلغ قرارداد، مالیات را کسر می‌کند. | ۳٪ تا ۵٪ مبلغ قرارداد |
| مالیات سود سپرده بانکی (اشخاص حقوقی) | بانک‌ها مالیات را از سود سپرده‌های بانکی اشخاص حقوقی کسر و پرداخت می‌کنند. | ۲۵٪ (مطابق نرخ مالیات بر درآمد شرکت‌ها) |
| مالیات کارمزد و حق‌الزحمه خدمات مشاوره‌ای | شامل مشاوره‌های حسابداری، حقوقی، فنی و سایر خدمات حرفه‌ای است. | ۱۰٪ مبلغ پرداختی |
| مالیات حق‌العمل‌کاری و دلالی | شامل کارمزد دریافتی دلالان، نمایندگان فروش و واسطه‌ها می‌شود. | ۵٪ تا ۱۰٪ مبلغ کارمزد |
| مالیات سود سهام و اوراق بهادار | شرکت‌ها هنگام پرداخت سود سهام یا اوراق بهادار، مالیات را کسر و واریز می‌کنند. | ۵٪ سود پرداختی |
| مالیات نقل و انتقال املاک | مالیات مستقیمی است بر معاملاتی که بر درآمد شخص حقیقی یا حقوقی ناشی از واگذاری حقوق خود نسبت به املاک واقع در ایران پس از کسر معافیت‌های مقرر در قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 1394/04/31 به مأخذ ارزش معاملاتی و یا وجوه دریافتی وضع می شود. | ۵٪ ارزش معاملاتی ملک |
| مالیات نقل و انتقال خودرو | مالیاتی که در زمان ثبت معامله (خرید و فروش) خودرو اخذ می شود. | ۱٪ ارزش روز خودرو |
📌 توجه: این درصدها ممکن است با تغییر قوانین مالیاتی دستخوش تغییر شوند.
سایت مالیات تکلیفی
برای ورود به این درگاه باید از طریق آدرس my.tax.gov.ir ، پس از وارد نمودن شناسه ملی وکلمه عبود وارد درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی شوید.
نحوه ورود به سامانه مالیات تکلیفی اجاره به چه صورت است؟
پس از ورود به درگاه ملی، با کلیک بر روی منوی “پرونده های عملکرد و ارزش افزوده” و سپس کلیک روی دکمه “ورود به سامانه مالیات تکلیفی مستغلات استیجاری” وارد سامانه مذکور
شوید:
مالیات تکلیفی اشخاص ثالث چیست
مالیات تکلیفی اشخاص ثالث همان مالیات تکلیفی است که توسط پرداخت‌کنندگان (کارفرمایان، شرکت‌ها و سازمان‌ها) از مبالغ پرداختی به اشخاص ثالث (مانند پیمانکاران، مشاوران، موجران و کارکنان) کسر شده و به سازمان امور مالیاتی کشور پرداخت می‌شود.
بخشنامه مالیات تکلیفی 3 درصد
بخشنامه ۳ درصد برای قراردادهای پیمانکاری و مشاوره‌ای است که به‌طور خاص از ۳٪ مالیات تکلیفی کسر و به سازمان امور مالیاتی پرداخت می‌شود. این بخشنامه برای تمامی پیمانکاران و مشاورانی که خدمات خود را ارائه می‌دهند، الزامی است.
موضوع بیست و هفت صدم از 3 درصد تعرفه عوارض شهرداری ها موضوع قانون مالیات بر ارزش افزوده
مطابق مفاد ماده 94 قانون برنامه ششم توسعه، بیست و هفت صدم درصد(27/0%) از کل نه درصد (9%) مالیات بر ارزش افزوده برای توسعه ورزش اختصاص داده می شود. از مجموع عوارض و مالیات نه درصدی (9%) موضوع قانون مالیات بر ارزش افزوده، قبل از توزیع آن منابع بین ذی‌نفعان، مبلغ مندرج در این ماده کسر می شود. شایان ذکر است این ردیف درآمدی بر اساس بند (ط) تبصره (6) قانون بودجه سال 1396 تعیین شده که این ردیف برای 3 درصد سهم عوارض شهرداری وضع شده است.
پرداخت مالیات های تکلیفی
برای پرداخت قبوض صادرشده، از منوی سمت راست منوی”ثبت درخواست/پرداخت مالیات” را انتخاب و سپس انتخاب زیر منوی “پرداخت قبوض صادره” می توانید به صورت آنلاین اقدام به پرداخت قبض صادرشده نمایید.
صفحه پرداخت قبوض صادره:
مالیات تکلیفی یکی از روش‌های مؤثر در جلوگیری از فرار مالیاتی و ساده‌سازی فرآیندهای مالیاتی است. با آشنایی دقیق با قوانین و نرخ‌های مختلف این مالیات، شرکت‌ها، کارفرمایان و فعالان اقتصادی می‌توانند از جریمه‌های احتمالی جلوگیری کنند و فرآیند مالیاتی خود را به‌درستی مدیریت نمایند. برای پرداخت، ثبت و دریافت مالیات تکلیفی، استفاده از سامانه‌های الکترونیکی سازمان امور مالیاتی امری ضروری است.
سوالات متداول
مالیات تکلیفی چیست؟
مالیات تکلیفی نوعی مالیات است که توسط پرداخت‌کننده وجه (مانند کارفرما یا شرکت) از مبلغ پرداختی به شخص یا شرکت دیگر کسر شده و به سازمان امور مالیاتی واریز می‌شود.
چه نوع پرداخت‌هایی مشمول مالیات تکلیفی هستند؟
پرداخت‌های مشمول مالیات تکلیفی شامل حقوق کارکنان، اجاره املاک، قراردادهای پیمانکاری و خدمات مشاوره‌ای است.
نرخ مالیات تکلیفی چقدر است؟
نرخ مالیات تکلیفی بسته به نوع پرداخت متفاوت است. به‌طور مثال، مالیات بر حقوق کارکنان بین ۱۰٪ تا ۳۰٪ و مالیات بر اجاره املاک برای اشخاص حقیقی بین ۱۵٪ تا ۲۵٪ است.
چطور می‌توان مالیات تکلیفی را پرداخت کرد؟
برای پرداخت مالیات تکلیفی باید به سامانه مالیات تکلیفی وارد شده و قبوض صادره را از طریق درگاه آنلاین پرداخت کرد.
بخشنامه مالیات تکلیفی ۳ درصد چیست؟
این بخشنامه برای قراردادهای پیمانکاری و مشاوره‌ای است که بر اساس آن ۳٪ از مبلغ قرارداد باید به عنوان مالیات تکلیفی پرداخت شود.
