مالیات بخشی از ثروت یا درآمد اشخاص است که برای تامین هزینههای عمومی کشور به دولت پرداخت میشود. اگر این سوال برایتان پیش آمده که مالیات شامل خرید و فروش سکه هم می شود باید بگویم بله، و این موضوع هر سال با بخشنامههای جدید سازمان امور مالیاتی شکل تازهای به خود میگیرد. برای سال 1404 خرید تا 10 عدد سکه معاف از مالیات است و برای تعداد بالاتر مشمول مالیات می شود. نرخ دقیق مالیات برای خریداران عمده، سهام طلا و نوع خرید سکه ( بانک مرکزی یا طلافروشی ) همه چیز در این بلاگ کامل توضیح داده شده است.
قانون مالیات سکه حقیقت دارد؟
بله، این قانون کاملاً واقعی و در حال اجراست. سازمان امور مالیاتی از سال ۱۳۹۷ برای کنترل معاملات غیر شفاف سکه و جلوگیری از فعالیتهای سوداگرانه، طرح «مالیات مقطوع سکه» را اجرا کرد. هدف اصلی این قانون، شفافسازی تراکنشهای مالی و ثبت دقیق درآمدهای ناشی از خرید و فروش سکه است. در نتیجه، افرادی که در سالهای گذشته از بانک مرکزی تعداد قابلتوجهی سکه دریافت کردهاند، موظفاند مالیات مربوط به آن را پرداخت کنند.
چه کسانی مشمول پرداخت مالیات سکه هستند؟
درسال 1397 مالیات مقطوع دریافت کنندگان سکه توسط سرپرست سازمان امورمالیاتی کشور اعلام شد: کلیه خریداران سکه که در سال 1397 نسبت به دریافت حداکثر 200 سکه از سیستم بانکی اقدام نمودهاند، مشمول این دستورالعمل بوده و از نگهداری اسناد و مدارک و تسلیم اظهارنامه مالیاتی معاف هستند. وی در خصوص نحوه تعیین مالیات مقطوع و پرداخت آن گفت: براساس این دستورالعمل، دریافت کنندگان سکه از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران که در سال 1397 سکه خود را دریافت نموده اند، تا 20 سکه دریافتی معاف از مالیات است.
بهطور خلاصه، تمام افرادی که از سال ۱۳۹۷ به بعد از بانک مرکزی سکه خریداری کردهاند و تعداد سکههای دریافتی آنها از سقف تعیینشده در بخشنامههای رسمی بیشتر بوده است، مشمول پرداخت مالیات هستند.
در سال ۱۴۰۴ نیز همین قاعده ادامه دارد و افرادی که تعداد سکههای دریافتی آنها از حد معافیت بالاتر است، باید مالیات خود را در موعد مقرر پرداخت کنند. این مالیات بهصورت «مقطوع» محاسبه میشود و نیازی به ارائه اظهارنامه ندارد.
مقررات مالیاتی فروش سکه
دولت مکلف است هرسال باتوجه به نرخ تورم و اقتصادی کشور، مبلغ مالیات سکه را تعیین نماید و این مقدار معمولا به اجرت و ساخت طلا اضافه گردیده و از مشتری وصول خواهد شد.
قوانین مربوط به مالیات بر خرید و فروش سکه در سالهای اخیر تغییرات زیادی داشته است. طبق مقررات جدید سازمان امور مالیاتی، افرادی که در طول سال تعداد مشخصی سکه از بانک مرکزی یا از بازار خرید و فروش میکنند، موظف به پرداخت مالیات متناسب با سود حاصل از این معاملات هستند. نکتهای که کمتر به آن توجه میشود، ارتباط مستقیم این موضوع با مالیات مهریه است؛ چراکه در بسیاری از موارد مهریه به صورت سکه تعیین و پرداخت میشود. طبق قانون مالیات مهریه، اگر زن بخواهد سکههای مهریه خود را نقد کند یا به فروش برساند، ممکن است مشمول مالیات بر درآمد یا ارزش افزوده شود. بنابراین آگاهی از قوانین مالیاتی در خرید و فروش سکه نهتنها برای فعالان بازار طلا، بلکه برای افرادی که با موضوع مهریه سر و کار دارند نیز اهمیت زیادی دارد. مودیان مشمول ارائه اظهارنامه باید جهت پرداخت مالیات به سامانه عملیات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی www.tax.gov.ir مراجعه نمایند.
مقررات مالیاتی خرید سکه
خریداران سکه مکلفند با مراجعه به سامانه عملیات الکترونیک مودیان مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی my.tax.gov.ir نسبت به پرداخت مالیات متعلق به شرح بند (2) این دستورالعمل اقدام نمایند تا مشمول جریمه دیرکرد موضوع ماده (190) قانون مالیاتهای مستقیم اصلاحی مصوب 1394 نشوند.
معافیتهای مالیاتی سکه در سامانه مودیان
افرادی که تعداد محدودی سکه خریداری کردهاند، مشمول مالیات نیستند. بهطور معمول، افرادی که کمتر از سقف مشخص (برای مثال ۵ تا ۱۰ عدد) سکه از بانک مرکزی دریافت کردهاند، از پرداخت مالیات معاف هستند.
نکته مهم این است که میزان معافیت هر سال با توجه به شرایط اقتصادی و بخشنامههای جدید سازمان امور مالیاتی تعیین میشود. بررسی اطلاعیههای رسمی در سایت tax.gov.ir بهترین راه برای آگاهی از آخرین اعداد و مقررات است.
جدول میزان مالیات سکه در سال ۱۴۰۴
| تعداد سکه دریافتی | وضعیت مالیاتی | توضیح |
| تا ۱۰ عدد | معاف از مالیات | شامل افراد عادی با خرید محدود |
| ۱۱ تا ۲۰ عدد | مشمول مالیات مقطوع | نرخ تعیینشده توسط سازمان امور مالیاتی |
| بیش از ۲۰ عدد | مشمول مالیات با نرخ بالاتر | معمولاً برای خریداران عمده سکه از بانک مرکزی |
آیا خرید سکه از طلافروشی یا صرافی مشمول مالیات میشود؟
مالیات مقطوع سکه تنها برای سکههایی است که از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران خریداری شدهاند. خرید سکه از طلافروشی یا صرافی، بهخودیخود مشمول مالیات سکه نیست، مگر اینکه فعالیت خریدار در قالب خرید و فروش مستمر و تجاری انجام شود که در آن صورت، مالیات بر درآمد یا مالیات بر عملکرد نیز محاسبه خواهد شد.
آیا خرید سهام طلا مشمول مالیات میشود؟
خرید واحدهای صندوق طلا یا سهام مرتبط با طلا مشمول مالیات سکه نیست، چون مالکیت فیزیکی سکه در کار نیست. با این حال، اگر از فروش این سهام سودی حاصل شود، ممکن است مالیات بر عایدی سرمایه یا مالیات بر سود سرمایهگذاری بر آن اعمال شود.
جریمه عدم پرداخت مالیات سکه چیست؟
عدم پرداخت مالیات سکه در موعد مقرر، علاوه بر بدهی اصلی، مشمول جریمه تأخیر نیز میشود. این جریمه معمولاً ۲٫۵ درصد مبلغ مالیات برای هر ماه تأخیر است و تا زمان پرداخت کامل ادامه خواهد داشت. مؤدیان میتوانند برای جلوگیری از اعمال جریمه، از طریق درگاه ملی خدمات مالیاتی نسبت به تسویه یا درخواست تقسیط اقدام کنند.
آیا خرید سکه برای مهریه مشمول مالیات میشود؟
خیر، در صورتی که سکهها برای مهریه یا امور غیرتجاری خریداری شده باشند، مشمول مالیات مقطوع سکه نیستند. اما اگر خرید به نام شخصی ثبت شده و به قصد سرمایهگذاری انجام شود، ممکن است مشمول مالیات گردد. بررسی اسناد خرید و تطابق آن با هدف معامله در تعیین تکلیف نهایی مؤثر است.
نحوه پرداخت مالیات سکه
این میزان مالیات برای سال 1403نیز براساس بخشنامه سازمان امور مالیاتی ثابت مانده و جهت پرداخت باید در ابتدا به آدرس my.tax.gov.ir مراجعه نموده و پس از ثبت نام و ورود به درگاه ملی خدمات الکترونیک، در صورتی که مشمول پرداخت مالیات مقطوع سکه باشید مانند تصویر زیر، پیغامی در کادری نارنجی رنگ به شما نمایش داده میشود.
با کلیک بر روی کادر نارنجی رنگ در پنجرهای تعداد سکه تحویلی و مبلغ مالیات آن به شما نمایش داده خواهد شد، در ادامه میبایست به یکی از 2 روش «صدور قبض و پرداخت» یا «پرداخت اقساط» مالیات سکه خود را پرداخت نمایید.
در صورت انتخاب پرداخت اقساط، در ادامه میبایست تعداد اقساط (حداکثر تا 4 قسط) را انتخاب نمایید.
پس از انتخاب تعداد اقساط، توافق شما با سازمان امور مالیاتی کشور ثبت گردیده و اطلاعات قبوض مالیاتی به شماره همراه شما پیامک میشود.
به منظور مشاهده قبوض مالیاتی روی گزینه «مشاهده قبوض» کلیک نمایید، حال برای پرداخت میتوانید روی گزینه «پرداخت آنلاین» پایین هر قبض، کلیک نمایید.
پرداخت مالیات سکه مانند سایر مالیات های موجود برای همه کسانی که اقدام به خرید آن می کنند، الزامی است؛ مگر این که تعداد سکه های خریداری شده در بازه معافیت قرار بگیرد. طبق بخشنامه مالیات سکه ۱۴۰۳ ، خرید تا 5 قطعه سکه نیاز به پرداخت هیچ مالیاتی ندارد. اما هر چه تعداد از این مقدار بیش تر شود، به آن مالیات تعلق می گیرد. افرادی که مشمول این نوع مالیات می شوند، باید در مهلت پرداخت مالیات سکه نسبت به واریز آن اقدام نمایند. در غیر این صورت جریمه دیرکرد شامل آن ها خواهد شد.
سوالات متداول
- آیا خرید سکه مشمول مالیات است؟ بله، خرید سکه بهعنوان یک کالای سرمایهای مشمول مالیات بر ارزش افزوده (VAT) است.
- مالیات بر فروش سکه چگونه محاسبه میشود؟ مالیات بر فروش سکه بر اساس سود حاصل از فروش محاسبه میشود. این سود تفاوت قیمت خرید و قیمت فروش سکه است.
- آیا فروش سکه به اشخاص حقیقی دیگر مشمول مالیات است؟ بله، اگر شما سکهای را بفروشید و سودی حاصل شود، مشمول مالیات خواهید بود.
- چه مدارکی برای پرداخت مالیات لازم است؟ شما به فاکتورها و مدارک خرید و فروش سکه نیاز دارید تا بتوانید سود و زیان خود را محاسبه کنید.
- آیا معافیتهای مالیاتی برای فروش سکه وجود دارد؟ در برخی موارد، سکههای خاص مانند سکههای تاریخی ممکن است از مالیات معاف شوند، اما این موضوع به قوانین و شرایط خاص بستگی دارد.
- آیا سکههای غیرطلایی نیز مشمول مالیات هستند؟ بله، سکههای غیرطلایی نیز ممکن است مشمول مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر سود فروش باشند.
- آیا سکههای طلا و نقره با هم متفاوت هستند از نظر مالیات؟ بله، هر کدام ممکن است شرایط مالیاتی خاص خود را داشته باشند و قوانین متفاوتی برای هر یک اعمال شود.
- مدت زمان نگهداری سکه بر مالیات تاثیر دارد؟ بله، مدت زمان نگهداری سکه ممکن است در محاسبه مالیات بر سود تاثیرگذار باشد.
