تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم | آخرین تغییرات و آپدیت‌ها

مدیریت مالیات برای صاحبان مشاغل، به‌ویژه کسب‌وکارهای کوچک، همیشه یکی از چالش‌های اصلی است. بسیاری از این کسب‌وکارها به دلیل پیچیدگی‌های فرآیند اظهارنامه مالیاتی یا کمبود زمان و منابع، در پرداخت مالیات با مشکل مواجه می‌شوند. در این میان، تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم به عنوان راه‌حلی ساده و کارآمد معرفی شده است.

این تبصره به صاحبان مشاغل امکان می‌دهد تا مالیات خود را به‌صورت مقطوع پرداخت کنند و از ارائه اظهارنامه مالیاتی معاف شوند، مشروط بر اینکه درآمد آن‌ها از حد نصاب تعیین‌شده فراتر نرود. هدف از این قانون، تسهیل امور مالیاتی برای مودیان و افزایش شفافیت در دریافت مالیات است. در ادامه، نکات کلیدی و ویژگی‌های این تبصره را بررسی می‌کنیم تا بهتر با مزایای آن آشنا شوید.

تبصره ماده 100 چیست؟

این تبصره مربوط به مالیات عملکرد کسب‌وکارهای کوچک و مشاغل است که به آن‌ها اجازه می‌دهد به‌جای ارائه اظهارنامه مالیاتی مفصل، مالیات خود را به‌صورت مقطوع پرداخت کنند. این روش ساده‌تر و سریع‌تر است و بیشتر برای افرادی طراحی شده که درآمد یا فعالیت اقتصادی کمتری دارند.

 

متن تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم

«سازمان امور مالیاتی می‌تواند برخی از صاحبان مشاغل را که میزان فروش کالا و خدمات آنان کمتر از سقف تعیین‌شده است، از تسلیم اظهارنامه مالیاتی معاف کرده و مالیات آنان را به‌صورت مقطوع تعیین کند.»

دستورالعمل تبصره ماده 100

«سازمان امور مالیاتی می‌تواند برخی از صاحبان مشاغل را که میزان فروش کالا و خدمات آنان کمتر از سقف تعیین‌شده است، از تسلیم اظهارنامه مالیاتی معاف کرده و مالیات آنان را به‌صورت مقطوع تعیین کند.»
منبع: دستوالعمل-تبصره-100_ (2)

 نکته کلیدی: استفاده از واژه «می‌تواند» نشان می‌دهد که مشمولیت قطعی نیست و سازمان اختیار دارد بر اساس شرایط، تصمیم‌گیری کند.

به روزترین اخبار سازمان درمورد تبصره 100

چه کسانی مشمول تبصره ماده 100 می‌شوند؟

• مشمولان تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم، معمولاً شامل کسب‌وکارها و افرادی هستند که فعالیت اقتصادی کوچک و متوسط دارند. این افراد می‌توانند از مزایای مالیات مقطوع بهره‌مند شوند. شرایط کلی برای مشمولیت عبارت است از:
  1. سقف درآمد سالانه
     • افرادی که درآمد سالانه آن‌ها کمتر از حد نصاب تعیین‌شده توسط سازمان امور مالیاتی باشد.
     • این حد نصاب هر سال توسط سازمان اعلام می‌شود و ممکن است تغییر کند.
  2. نوع فعالیت
     • صاحبان مشاغل، فروشگاه‌های کوچک، ارائه‌دهندگان خدمات، و دیگر کسب‌وکارهایی که معمولاً تراکنش‌های مالی ساده‌تر و محدود دارند.
     • مثال: مغازه‌داران، رانندگان، آرایشگران، تعمیرکاران و کسب‌وکارهای مشابه.
  3. تکمیل نکردن دفاتر قانونی
     • افرادی که ملزم به تکمیل دفاتر قانونی نیستند یا به دلیل کوچک بودن کسب‌وکارشان نیازی به ارائه دفاتر حسابداری کامل ندارند.
  4. عدم ارائه اظهارنامه کامل
     • کسانی که به جای ارائه اظهارنامه مالیاتی، تمایل دارند از مالیات مقطوع استفاده کنند.
  5. صاحبان کسب‌وکارهایی که سابقه مالیاتی آن‌ها مشخص است
     • سازمان امور مالیاتی معمولاً بر اساس اطلاعات قبلی، مالیات مقطوع را تعیین می‌کند.

 

چه کسانی مشمول این تبصره نمی‌شوند؟

• افرادی که درآمد آن‌ها از سقف تعیین‌شده فراتر می‌رود.
• شرکت‌ها و کسب‌وکارهایی که موظف به ارائه اظهارنامه و دفاتر قانونی هستند.
• مشاغلی که در دسته مشمولان مالیات بر ارزش افزوده و فراخوان‌ها قرار دارند.
• پرونده‌های مشارکتی (شراکتی)
• مؤدیانی که فرم تبصره ماده ۱۰۰ را بارگذاری نکرده‌اند
• کسانی که از صدور صورتحساب خودداری کرده‌اند
• مشاغلی که مشمول مالیات بر ارزش افزوده هستند

برای اطمینان از اینکه مشمول تبصره ماده 100 هستید یا خیر، می‌توانید با مشاوران مالیاتی مشورت کنید یا به بخشنامه‌های سازمان امور مالیاتی مراجعه کنید.

آیا می‌دانستید که همه ی مؤدیان مشمول تبصره 100 نمی‌شوند؟

این روزها دغدغه اصلی بسیاری از مؤدیان، حسابداران و مدیران مالی، پرداخت مالیات تبصره ماده ۱۰۰ است. این تبصره به‌عنوان یک راهکار ساده برای مشاغل کوچک طراحی شده تا به جای ارائه اظهارنامه کامل، مالیات خود را به‌صورت مقطوع پرداخت کنند. اما شرایط، جزئیات و استثنائات آن نیازمند بررسی دقیق است.

 پیامک تبصره ماده ۱۰۰ سازمان امور مالیاتی

سازمان امور مالیاتی برای اطلاع‌رسانی، پیامک‌هایی به مؤدیان ارسال می‌کند. این پیامک‌ها شامل:

• اعلام مشمولیت یا عدم مشمولیت
• یادآوری مهلت تکمیل فرم تبصره ماده ۱۰۰
• هشدار درباره عدم ارسال فرم یا پرداخت مالیات

مزایای تبصره ماده 100

سقف درآمدی تبصره ماده 100 در سال‌های 1402 و 1403 چقدر است؟

سال 1402

صاحبان مشاغلی که مجموع فروش کالا یا ارائه خدمات آنها در سال 1402، حداکثر 18میلیارد تومان است و فرم مالیات مقطوع برای آنها در درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امورمالیاتی کشور بارگذاری شده باشد؛ می توانند با مراجعه به آدرس my.tax.gov.ir نسبت به ارسال فرم تبصره ماده 100 قانون مالیات های مستقیم اقدام و از مزایای آن استفاده نمایند.

سال 1403

براساس اعلام سازمان امورمالیاتی در بخشنامه سال 1403، اشخاص حقیقی که فروش آنها تا پایان خرداد 1403 از 144 میلیارد ریال تجاوز کند، از ابتدای مهرماه 1403 مکلف به صدور صورتحساب الکترونیکی و ثبت آن در سامانه مؤدیان هستند.

سقف درآمدی تبصره ماده ۱۰۰ در سال ۱۴۰۴

در سال ۱۴۰۴، سقف درآمدی مشمولان تبصره ماده ۱۰۰ بر اساس آخرین ابلاغیه سازمان امور مالیاتی تعیین شده است( 21 میلیاردو 600 میلیون تومان). این سقف درآمدی، تعیین‌کننده این است که کدام مودیان می‌توانند از معافیت‌ها یا کاهش مالیات برخوردار شوند. به طور مثال، اگر درآمد سالانه یک شخص یا شرکت کمتر از حد تعیین‌شده باشد، امکان استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ برای کاهش مالیات فراهم است؛ اما درآمد بالاتر از سقف، مشمول تخفیف نخواهد شد. بررسی دقیق این سقف و تطبیق درآمد واقعی با آن، برای برنامه‌ریزی مالی و مالیاتی ضروری است.

 

صاحبان مشاغل چه تعهداتی در مقابل تبصره ماده 100 سال 1403 دارند؟

هرچند تبصره ماده 100 فرآیند مالیاتی را ساده می‌کند، اما مودی همچنان تعهداتی دارد از جمله:

• ثبت و نگهداری اسناد و مدارک درآمدی.

• پرداخت به‌موقع مالیات تعیین‌شده.

• پاسخگویی به استعلام‌های احتمالی سازمان امور مالیاتی.

• رعایت مقررات مرتبط با صدور صورتحساب الکترونیکی.

 

نحوه پرداخت مالیات تبصره 100

مودیان مشمول تبصره ماده 100 در سال 1404 دو روش پرداخت دارند:

• پرداخت یکجا: امکان تسویه کامل مالیات در یک مرحله.

• پرداخت اقساطی: امکان تقسیم مبلغ مالیات بر چند قسط در بازه تعیین‌شده توسط سازمان امور مالیاتی فراهم است.

 

شرایط بهره‌مندی از تبصره ماده 100 چیست؟

شرط بهره‌مند شدن از ماده 100 و مزایای آن، عدم داشتن فروش و درآمد تا میزان تعیین شده و سقف حداکثری برای هرسال است.

 مهلت استفاده از تبصره ماده ۱۰۰

تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم، یکی از ابزارهای مهم کاهش مالیات برای مودیان مشمول است. این تبصره، امکان برخورداری از تسهیلات خاص مالیاتی را فراهم می‌کند، اما بهره‌برداری از آن مستلزم رعایت مهلت‌های قانونی است. عدم اقدام به‌موقع می‌تواند منجر به محرومیت از مزایای تبصره و حتی افزایش بار مالیاتی شود. مودیان باید توجه داشته باشند که استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ محدودیت زمانی دارد و تمامی مراحل ثبت و ارائه مدارک باید پیش از پایان مهلت اعلام‌شده انجام شود.
این مهلت هرسال از طریق سازمان امور مالیاتی به مودیان اعلام میشود.

 

راهنمای استفاده و بهره‌گیری از تبصره ماده 100

مودیانی که از تبصره ماده 100 بهره‌مند شوند، معاف از هرگونه نگهداری اسناد، مدارک و ارائه اظهارنامه عملکرد مالیاتی هستند.

بررسی شرایط مشمولیت

ابتدا مطمئن شوید که کسب‌وکار شما مشمول تبصره ماده 100 است. شرایط کلی:

• درآمد سالانه شما باید کمتر از سقف تعیین‌شده باشد (برای سال 1403، این مبلغ 14.400 میلیارد تومان است).
• فعالیت شما در دسته کسب‌وکارهای کوچک و متوسط قرار گیرد.
• شما جزو مشمولان ثبت‌نام مالیات بر ارزش افزوده نباشید.

2. اعلام استفاده از تبصره

مودیان باید از طریق سامانه مالیاتی (tax.gov.ir) به سازمان امور مالیاتی اعلام کنند که قصد دارند از تبصره ماده 100 استفاده کنند. این اعلام معمولاً شامل:

• تأیید درآمد سالانه (مطابق با گزارش سازمان یا اطلاعات خودتان).
• پذیرش مبلغ مالیات مقطوع تعیین‌شده توسط سازمان امور مالیاتی.

3. پرداخت مالیات مقطوع

بعد از تأیید مبلغ مالیات مقطوع، باید مالیات خود را در مهلت تعیین‌شده پرداخت کنید.

• مهلت پرداخت معمولاً تا پایان تیرماه سال بعد از عملکرد است.
• پرداخت ممکن است به‌صورت یکجا یا اقساطی (در صورت اعلام سازمان) انجام شود.

4. عدم نیاز به اظهارنامه مالیاتی

اگر از تبصره ماده 100 استفاده کنید:

• نیازی به ارائه یا ثبت اظهارنامه مالیاتی ندارید.
• اطلاعاتی که برای تعیین مالیات مقطوع ارائه می‌دهید، جایگزین اظهارنامه می‌شود.

5. رعایت سایر مقررات مالیاتی

حتی اگر از این تبصره استفاده کنید، همچنان باید موارد زیر را رعایت کنید:

• ثبت‌نام در سامانه مودیان مالیاتی.
• ارائه اطلاعات فاکتورها و معاملات در صورت درخواست سازمان.

عدم تکمیل فرم تبصره ماده ۱۰۰می‌تواند منجر به:

• محرومیت از مزایای تبصره
• الزام به ارائه اظهارنامه کامل
• افزایش بار مالیاتی

فرمول ساده برای محاسبه مالیات طبق تبصره ماده 100

• برای تکمیل فرم تبصره ماده 100 به‌طور ساده، مراحل زیر را دنبال کنید:
  1. ورود به سامانه مالیاتی
  2. ثبت اطلاعات کسب‌وکار
     • ثبت کد اقتصادی و شماره ثبت کسب‌وکار.
     • وارد کردن نام صاحب کسب‌وکار و نوع فعالیت.
     • اگر کسب‌وکار شما دارای شعبه یا دفتر است، باید اطلاعات مربوط به آن‌ها را هم وارد کنید.
  3. اطلاعات درآمد سالانه
     • در این بخش باید درآمد سالانه کسب‌وکار خود را وارد کنید.
     • توجه داشته باشید که این مبلغ باید مطابق با اطلاعات گزارش‌دهی شما به سازمان امور مالیاتی باشد و از سقف درآمدی مجاز برای تبصره ماده 100 کمتر باشد.
  4. اعلام استفاده از تبصره ماده 100
     پس از وارد کردن اطلاعات، گزینه‌ای برای اعلام استفاده از تبصره ماده 100 وجود دارد که باید آن را تایید کنید.
  5. مشخص کردن مبلغ مالیات
     بعد از اعلام استفاده از تبصره، مبلغ مالیات مقطوع که از سوی سازمان امور مالیاتی تعیین شده، نمایش داده می‌شود. این مبلغ باید تایید شود.
  6. پرداخت مالیات
     پس از تایید مبلغ مالیات، سامانه به شما امکان پرداخت آنلاین مالیات را می‌دهد. مالیات را در مهلت مقرر پرداخت کنید.
  7. ثبت نهایی
     پس از پرداخت مالیات، رسید پرداخت و تاییدیه ثبت فرم به شما داده می‌شود. این رسید را برای پرونده مالیاتی خود ذخیره کنید.

تبصره ماده ۱۰۰ فرصتی برای کسب‌وکارهای کوچک است تا با فرآیندی ساده‌تر مالیات خود را پرداخت کنند. اما مشمولیت آن قطعی نیست و نیازمند بررسی دقیق شرایط توسط سازمان امور مالیاتی است. انتخاب درست و اقدام به‌موقع می‌تواند از مشکلات حقوقی و مالی جلوگیری کند.

 

سوالات متداول

 

1. تبصره ماده 100 چیست؟

تبصره ماده 100 به کسب‌وکارهای کوچک این اجازه را می‌دهد که به‌جای ارائه اظهارنامه مالیاتی، مالیات خود را به‌صورت مقطوع پرداخت کنند. این کار به سادگی و تسریع در فرآیند مالیاتی کمک می‌کند.

 

2. چه کسانی مشمول تبصره ماده 100 می‌شوند؟

مشمولان تبصره ماده 100 کسب‌وکارهای کوچک و متوسط هستند که درآمد سالانه آن‌ها از سقف تعیین‌شده کمتر باشد. این سقف هر سال توسط سازمان امور مالیاتی اعلام می‌شود.

 

3. سقف درآمدی تبصره ماده 100 در سال‌های 1403 و 1404 چقدر است؟

برای سال 1403، سقف درآمدی مشمولان تبصره ماده 100 برابر با 14 میلیارد و 400 میلیون تومان است. این سقف برای سال‌های مختلف تغییر می‌کند.

 

4. آیا برای استفاده از تبصره ماده 100 نیاز به ارائه اظهارنامه مالیاتی است؟

خیر، استفاده از تبصره ماده 100 به معنای معافیت از ارائه اظهارنامه مالیاتی است. تنها باید اطلاعات خود را در سامانه مالیاتی ثبت و مالیات مقطوع را پرداخت کنید.

 

5. چگونه می‌توان از مزایای تبصره ماده 100 بهره‌مند شد؟

برای بهره‌مندی از این تبصره، ابتدا باید از طریق سامانه مالیاتی اعلام کنید که قصد دارید از آن استفاده کنید و سپس مالیات مقطوع خود را پرداخت کنید.

 

6. آیا پس از استفاده از تبصره ماده 100 نیاز به نگهداری اسناد و مدارک مالیاتی داریم؟

خیر، پس از استفاده از تبصره ماده 100، شما از ارائه مدارک و اسناد مالیاتی معاف خواهید بود.

 

7. اگر مشمول تبصره ۱۰۰ باشیم ولی اظهارنامه هم ارسال کنیم، مشکلی ایجاد می‌شود؟
خیر، اما سازمان مالیاتی اظهارنامه را ملاک قرار می‌دهد.

 

8. آیا باید کل مبلغ دریافتی در قسمت فروش وارد شود یا فقط خالص پس از کسر هزینه‌ها؟
طبق دستورالعمل، کل مبلغ فروش باید ثبت شود.