عدالت مالیاتی حاصل یک نظام مالیاتی مطلوب و کارآمد است و یکی از شروط اساسی دستیابی به این هدف ملی،ایجاد شفافیت اقتصادی در جامعه است. در این راستا سازمان امور مالیاتی کشور راهبردهای بنیادین خود را در چهارچوب ایجاد شفافیت و به تبع آن هوشمندسازی نظام مالیاتی تدوین نموده و با تاکید بر ضرورت مالیات ستانی مبتنی بر اطلاعات شفاف و قابل استناد و بهره گیری از ابزارهای ثبت معاملات و سامانه های اطلاعاتی، به دنبال برقراری یک نظام مالیات ستانی هوشمند و برقراری عدالت مالیاتی در کشور است.
در این خصوص شناخت و استفاده بهینه از ظرفیت ها و ابزارهای قانونی کارآمد این حوزه و همسویی و مشارکت یکپارچه همه نهادها و دستگاه‌های اجرایی میتواند منجر به دستیابی به اهداف کلان نظام اقتصادی کشور شود.
از جمله ابزارها و ظرفیت‌های موثر قانونی در این زمینه «قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان» است که در مهرماه سال 1398 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و اکنون با راه اندازی سامانه مودیان در ستزمان امور مالیاتی کشور فراهم آمده است.
سامانه مودیان سامانه ای است که توسط سازمان امور مالیاتی مدیریت میشود که در آن تحت مدیریت سازمان است که در آن به هر مودی، کارپوشه جداگانه‌ای اختصاص می‌یابد و تبادل اطلاعات بین مودیان و سازمان تنها از طریق آن کارپوشه صورت می‌گیرد. مودیان میتوانند با استفاده از هرگونه سخت افزار یا نرم افزار از جمله رایانه شخصی، پایانه فروشگاهی، سامانه ¬های ابری یا هر وسیله دیگری که حافظه مالیاتی به آن متصل شده باشد، به سامانه مودیان متصل شوند. مرجع نهائی ثبت، صدور و استعلام صورتحساب الکترونیکی، سامانه مودیان است.
مرجع نهائی ثبت، صدور واستعلام صورتحساب الکترونیکی، سامانه مؤدیان است.
اهداف سامانه مودیان
شفافیت در فعالیتهای اقتصادی آثار بسیار مهمی دارد که از جمله می‌توان به هوشمندسازی نظام مالیاتی، جلو گیری از فرار مالیاتی، حذف افشای هزینه‌ها، پرداخت مالیات منطبق با درآمد و با رویکرد برابر اشاره نمود. تکریم مودیان مالیاتی و افزایش رضایت مودیان مالیاتی از دیگر اهداف سامانه مودیان است.
با توجه به اهمیت این موضوع، سیاستگذاران این حوزه با تاکید بر ضرورت مالیات ستانی مبتنی بر اطلاعات شفاف و قابل استناد و بهره‌گیری از ابزارهای ثبت معاملات و سامانه‌های اطلاعاتی به دنبال جلوگیری از فرار مالیاتی و رفتار منصفانه با حذف تبعیض و و تشخیص مالیات فعالان اقتصادی بر مبنای اطلاعات موثق و قابل اعتماد مالی بوده اند.
در مهرماه سال ۱۳۹۸ مجلس شورای اسلامی با هدف ایجاد یک تحول بنیادین در نظام مالیاتی کشور در جهت نهادینه کردن عدالت و شفافت اقتصادی، کاهش اقتصاد سایه (بازار سیاه)، کاهش فرارهای مالیاتی و تامین منابع اطلاعاتی قابل استناد برای نظام مالیاتی کشور به منظور محاسبه مالیات منصفانه و مبتنی بر رویدادهای مالی واقعی قانونی را تحت عنوان قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان تصویب و به دولت ابلاغ کرد.
امروزه قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه معین به عنوان بستر اصلی اجرای بسیاری از قوانین مالیاتی محسوب میشوند.
نحوه ثبت‌نام و استفاده در سامانه مودیان مالیاتی
نحوه تکمیل اطلاعات پیش ثبت نام
در صفحه نخست سامانه پیش ثبت نام توضیحات لازم پیرامون این سامانه درج شده است. همچنین در سمت چپ یک گراف که فرایند کلی پیش ثبت نام شما را نمایش می دهد قرار داده شده است.
تایید شماره موبایل
ثبت شماره موبایل و تایید آن با ثبت کد فعالسازی اجباری می باشد. پس از ورود شماره موبایل یک کد رمز برای شماره همراه مودی ارسال می گردد که باید کد دریافتی را در قسمت مورد نظر ثبت نموده و گزینه ثبت کد فعالسازی را کلیک
نمایید.
تایید اطلاعات هویتی مودی اصلی
در این مرحله اطلاعات مودی اصلی از ثبت احوال استعلام می شود.
ثبت اطلاعات پایه
در این قسمت اطلاعات استعلام شده قابل مشاهده می باشد و باید برای انجام ادامه فرآیند ثبت نام الکترونیک اقدام به تکمیل اطلاعات نمایید.
با کلیک بر روی گزینه ویرایش اطلاعات اولیه بایداطلاعات مورد نیاز برای اشخاص حقیقی (اطلاعات واحد کسبی، پروانه کسب، اتحادیه، نوع شغل) و اشخاص حقوقی و تشکل ها (اطلاعات ثبتی، محل ثبت، نوع شرکت، شماره اقتصادی قدیم) را ثبت نمایید.
ثبت اطلاعات اعضا/شرکا
بایداطلاعات کامل اعضا و شرکاء خود را در این قسمت ثبت نمایند.
در قسمت نواقص اطلاعات، اشکالات در اطلاعات شما با رنگ قرمز مشخص شده است، به منظور ورود به مرحله بعدی بایدتمامی‌اشکالات نمایش داده شده را برطرف نمایید.
تا زمانی که شما تمامی‌پیغام های قرمز رنگ را در پیش ثبت نام خود مرتفع ننمایید امکان رفتن به مرحله بعدی وجود ندارد.
چنانچه تمامی‌موارد قرمز را برطرف نمایید کلید تایید نهایی اطلاعات را مشاهده خواهید نمود.
پس از فشردن کلید عنوان شده، تمامی‌اطلاعات شما در یک صفحه به صورت فشرده نمایش داده خواهد شد. این اطلاعات حاوی کد رهگیری ثبت نام نیز می‌باشد. چنانچه اطلاعات مورد تایید شما می‌باشد، کلید تایید نهایی را مجدد کلیک نمایید.
مودی گرامی‌پس از فشردن این کلید امکان ویرایش اطلاعات خود را تا تعیین تکلیف سازمانی نخواهید داشت به همین خاطر باید این کار با نهایت دقت انجام گردد.
نکته! کد رهگیری دریافتی در این مرحله بسیار مهم می‌باشد و لازم است آن را در جای امنی داشته باشید. این کد تا انتهای فرایند و در برخی از سامانه های مالیاتی مورد نیاز بوده و به عنوان شماره یکتای بنگاه شما خواهد بود. برای ورود به پیش ثبت نام و ویرایش اطلاعات نیز شما نیاز به این کد رهگیری خواهید داشت.
اطلاعات ثبت شده شما در مرحله پیش ثبت نام مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. این ارزیابی در این مرحله شامل موارد زیر می‌باشد:
اطلاعات هویتی اعضا و شرکا از سازمان های مربوطه استعلام و صحت آنها مورد سنجش قرار خواهد گرفت.
اطلاعات اقامتگاه قانونی ثبت شده با شرکت ملی پست مورد سنجش قرار خواهد گرفت.
توجه نمایید که حوزه مالیاتی از طریق ثبت موقعیت جغرافیایی روی نقشه تشخیص داده میشود لذا در ثبت موقعیت جغرافیایی محل اقامتگاه قانونی خود در زمان پیش ثبت نام روی نقشه بسیار دقت نمایید.
اگر موقعیت جغرافیایی را در زمان پیش ثبت نام، درست مشخص ننمایید و این مورد باعث شود اداره کل یا حوزه مالیاتی مودی درست در سامانه ثبت نام الکترونیک ثبت نگردد بایدبه منظور برطرف شدن مشکل به اداره مالیاتی که در ثبت نام الکترونیک برای وی ثبت شده است مراجعه نمایید.
هر مغایرت در اطلاعات ثبت شده از طریق پیامک برای شما ارسال خواهد شد و بایدمجدد وارد سامانه پیش ثبت نام شده و اطلاعات خود را اصلاح نمایید.
در صورت تایید اطلاعات یک پیامک حاوی نام کاربری و کلمه عبور برای شما ارسال خواهد شد. این اطلاعات که به عنوان اطلاعات کاربری از آنها یاد خواهد شد در بسیاری از سیستم‌های سازمان امور مالیاتی کشور کاربرد دارد.
پس از دریافت اطلاعات کاربری شما می‌توانید وارد مرحله ثبت نام الکترونیکی شوید.
به منظور ورود به سامانه ثبت نام نیاز به اطلاعات کاربری می‌باشد که این اطلاعات (شامل نام کاربری و کلمه عبور) در مرحله پیش ثبت نام دریافت شده است.
نام کاربری شامل شماره/ شناسه ملی به همراه چند عدد دیگر خواهد بود. کلمه عبور نیز ترکیبی از حروف کوچک و بزرگ است. (لازم است دقیقا بزرگی و کوچکی حروف هنگام تایپ رعایت شود.)
ورود به سامانه ثبت نام مانند سامانه پیش ثبت نام با وارد کردن شماره/شناسه ملی و نمایش لیست ثبت نام های شما خواهد بود. لطفا به شکل زیر توجه فرمایید:
فرآیند ثبت نام الکترونیکی، شامل دو مرحله ی پیش ثبت نام و ثبت نام می‌باشد. برای شروع، ابتدا باید وارد سامانه ی پیش ثبت نام شده و اطلاعات خود را تکمیل نمایید. پس از تکمیل و تایید اطلاعات توسط شما و دریافت کد ده رقمی‌رهگیری، سازمان امورمالیاتی کشور، اطلاعات ثبتی شما را راستی آزمایی می‌نمایید.
سامانه مودیان اشخاص حقوقی و حقیقی
سامانه ثبت نام دارای فرم های متعددی است. لازم به یادآوری است که محیط نرم افزار بر اساس نوع مودی که وارد سیستم میشود (حقیقی، حقوقی) کمی‌متفاوت خواهد بود. تصویر زیر نمای صفحه نخست این سامانه را نشان میدهد:
همانطور که در تصویر ملاحظه می‌نمایید پیغام های قرمز رنگ همانند پیش ثبت نام نشان دهنده مواردی است که تکمیل آنها اجباری می‌باشد. چنانچه روی هر مورد کلیک شود سامانه شما را به سمت فرم مربوطه، هدایت خواهد کرد. علاوه بر این در منوهای سمت راست می‌توانید روی گزینه نمایش و ویرایش اطلاعات نیز کلیک نمایید.
اطلاعات مورد نیاز در سامانه ثبت نام شامل موارد زیر می‌باشد:
- اطلاعات پایه: بسیاری از این اطلاعات در پیش ثبت نام ثبت شده است.
- شعب: چنانچه بنگاه اقتصادی شما دارای شعب، کارگاه، کارخانه، انبار و… می‌باشد باید اطلاعات آنها را در این قسمت ثبت نمایید.
- شرکاء: اشخاص حقیقی اطلاعات خود را در پیش ثبت نام، ثبت نموده اند. اشخاص حقوقی و تشکلها نیز باید لیست تمامی‌اعضاء خود که بیش از 5% سهام دارند ثبت نمایند.
- فعالیت ها: اطلاعات فعالیت بنگاه اقتصادی شما بایددر این قسمت تکمیل گردد. چنانچه بنگاه اقتصادی شما دارای فعالیت های متعدد می‌باشد باید لیست فعالیتهای خود را بر اساس استاندارد موجود و به صورت درصدی در این قسمت ثبت نمایید.
- حسابها/مجوزها : اطلاعات حساب ها و مجوزها در این قسمت بایدتکمیل گردد.
پس از تکمیل اطلاعات مورد نیاز در سامانه ثبت نام و رفع تمامی پیغام های قرمز رنگ کلید تایید نهایی قابل مشاهده خواهد بود.
پس از فشردن آن خلاصه اطلاعات شما نمایش داده شده و تاییدیه شما درخواست خواهد شد. دقت نمایید پس از فشردن تاییدیه امکان ویرایش اطلاعات تا تعیین تکلیف توسط سازمان وجود نخواهد داشت.
پس از فشردن کلید تایید نهایی، اطلاعات شما در سازمان امور مالیاتی کشور مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. اطلاعات با پرونده فیزیکی که در حوزه مالیاتی شما می‌باشد، تطبیق داده خواهد شد. در صورت بروز هرگونه مغایرت موضوع از طریق پیامک به اطلاع شما خواهد رسید و شما می‌توانید با ورود به سامانه ثبت نام، اطلاعات ناقص را ویرایش نمایید.
در صورت تایید اطلاعات وضعیت پرونده شما به وضعیت ثبت نام کامل و استفاده از خدمات مالیاتی خواهید رسید. شما در این وضعیت امکان استفاده از خدمات الکترونیک سازمان را خواهید داشت.
روش کار سامانه مودیان
سامانه مودیان چهار ویژگی زیر را دارد:
- تحت مدیریت سازمان مالیاتی است.
- برای هر مودی مالیاتی یک کارپوشه تعریف میشود.
- به وسیله‌ای که حافظه مالیاتی دارد متصل میشود.
- مرجع ثبت، صدور و استعلام صورتحساب است.
سامانه مودیان از طریق ایجاد یک کارپوشه که با مجوز سازمان امور مالیاتی به هر کاربر اختصاص میدهد، میتواند صورتحساب‌ها و دیگر موارد را به ثبت برساند. درواقع کارپوشه صحفحه‌ای است که سامانه در اختیارتان قرار میدهد تا موارد مربوطه را ثبت کنید.اهمیت استفاده از سامانه مودیان مالیاتی در ارسال صورتحساب‌ها و بهینه سازی مالیات‌ها است؛ ابتدا باید فروشنده فاکتور را ارسال کنند و خریدار با مراجعه به کارپوشه خود فاکتور را تایید و یا رد کند.
همچنین اگر کاربرد فاکتورها را طبق ضوابط سازمان مالیاتی به سامانه مودیان ارسال کند، کاربرد نیازی به ارسال لیست معاملات ماده 169 ندارد. فاکتورهایی که بدین شیوه بارگذاری میشوند، نیازی به رسیدگی سامانه مودیان نخواهند داشت. در غیر اینصورت کاربر مشمول بخشودگی‌های مالیاتی نمی‌‌شود و همچنین جرایم پیش بینی در قانون پایانه‌های فروشگاهی میشود. اگر کاربری کارپوشه اختصاصی نداشته باشد، با مشکلات و جرایم مالیاتی عدیده‌ای رو به رو خواهد شد.
مشمولین حقیقی و حقوقی
اشخاص مشمول اجرای قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان: کلیه صاحبان مشاغل (صنفی و غیرصنفی) و اشخاص حقوقی موضوع فصل های چهارم و پنجم باب سوم قانون مالیات های مستقیم مصوب 1366/12/3 با اصلاحات و الحاقات بعدی آن، مشمول این قانون هستند. در این قانون هرگاه از واژه مودی استفاده میشود، مراد، اشخاص مشمول است; مگر خلاف آن تصریح شده باشد.
آشنایی با سامانه مودیان کیسان
از این پس تمامی‌افراد مشمول میتوانند از «پایانه فروشگاهی کیسان» جهت ثبت صورتحساب‌های خود استفاده نمایند.
کیسان، رتبه یک شرکت‌های معتمد مالیاتی، امکان ثبت صورتحساب را برای تمامی‌مودیان حقیقی و حقوقی فراهم نموده است.
شرکت‌های معتمد ارائه کننده خدمات مالیاتی اشخاص حقوقی داراي پروانه هستند که حسب ضوابط و دستورالعمل‌های ابلاغی سازمان، نسبت به ارائه مشاوره و آموزش‌هاي لازم به مؤدیان، نصب و پشتیبانی تجهیزات مورد نیاز براي ارائه خدمات مالیاتی از قبیل خدمات مربوط به صدور صورتحساب الکترونیکی و سایر امور غیر حاکمی‌تی (به تشصیص سازمان) با سازمان همکاري می‌‌کنند.
متقاضیان مشمول ثبت صورتحساب در سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی میتوانند جهت ثبت صورتحساب‌های خود و ارسال آنها به سامانه مودیان، از«پایانه فروشگاهی کیسان» استفاده نمایند.
شرکت داده پردازی کیسان جهت تسهیل در تکالیف مودیان مشمول، تعرفه «برنزی» را به صورت «رایگان» ارائه میدهد.
