مطمعن ترین روش اصلاح اظهارنامه مالیاتی

یکی از چالش‌های رایج برای مؤدیان مالیاتی، اشتباه در ثبت اطلاعات اظهارنامه است. بسیاری از افراد بعد از ارسال متوجه می‌شوند که بخشی از اطلاعات ناقص یا نادرست وارد شده است؛ از جمله خطا در محاسبات، جا افتادن برخی هزینه‌ها یا اشتباه در اطلاعات هویتی. خبر خوب این است که قانون برای چنین مواردی راهکارهایی در نظر گرفته است. شما می‌توانید از طریق اظهارنامه اصلاحی یا اظهارنامه جایگزین نسبت به رفع خطا اقدام کنید. آگاهی از روش‌های اصلاح اظهارنامه و مهلت‌های قانونی، نه‌تنها از جرائم احتمالی جلوگیری می‌کند، بلکه باعث می‌شود در دسته مودیان پرریسک قرار نگیرید.

در ادامه به بررسی اظهارنامه جایگزین، اصلاحی و موارد قابل اصلاح خواهیم پرداخت.

اظهارنامه جایگزین یا اصلاحی؛ کدام مناسب‌تر است؟

یکی از نخستین پرسش‌ها پس از بروز خطا در اظهارنامه این است که آیا امکان ارسال اظهارنامه مالیاتی وجود دارد؟ پاسخ مثبت است، اما شیوه‌ی اصلاح به زمان بستگی دارد.

• اظهارنامه جایگزین:

• اگر هنوز در مهلت تسلیم اظهارنامه قرار دارید، می‌توانید به دفعات اظهارنامه جدید ثبت کنید. در این حالت آخرین نسخه ارسال‌شده قبل از پایان مهلت، ملاک رسیدگی خواهد بود.

• اظهارنامه اصلاحی:

• اگر مهلت ارسال تمام شده باشد، تنها یک بازه محدود (یک ماه پس از پایان مهلت قانونی) برای اصلاح اشتباه در اختیار دارید. این اصلاح فقط برای رفع اشتباه در اظهارنامه عملکرد یا خطاهای محاسباتی پذیرفته می‌شود، نه تغییرات اساسی.

مراحل انجام اصلاح اظهارنامه

برای اینکه اصلاح اظهارنامه به‌درستی انجام شود، لازم است مراحل زیر رعایت گردد:

1. بررسی زمان: ابتدا مشخص کنید که آیا هنوز در مهلت تسلیم اظهارنامه هستید یا خیر.

2. انتخاب نوع اصلاح: داخل مهلت باید از «اظهارنامه جایگزین» و خارج از مهلت باید از «اظهارنامه اصلاحی» استفاده کنید.

3. ثبت در سامانه: از طریق درگاه ملی خدمات مالیاتی وارد شوید، اظهارنامه قبلی را بازیابی و تغییرات لازم را اعمال نمایید.

4. دریافت کد رهگیری: بدون کد رهگیری، اظهارنامه جدید معتبر نخواهد بود.

مهلت ارسال اظهارنامه اصلاحی

مطابق قانون مالیات بر ارزش افزوده، مودیان مالیاتی مکلف به ارایه اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده و پرداخت مالیات و عوارض متعلق حداکثر تا 15 روز پس از پایان هر دوره (فصل) می باشند. لیکن به‌منظور تکریم مودیان و در راستای ایجاد وحدت رویه در اصلاح و ویرایش اظهارنامه، از این پس امکان ویرایش و اصلاح اظهارنامه از طریق سامانه های سازمان تا قبل از شروع مهلت ارسال اظهارنامه فصل بعد مقدور است.

به طور مثال مهلت اظهارنامه فصل تابستان که 15 مهرماه به اتمام رسیده است مودیان محترم مالیاتی تا 30 آذر فرصت دارند اظهارنامه های فصل تابستان خود را آن هم قبل از ابلاغ، ویرایش و اصلاح نمایند.

مؤدی چند بار مجاز به اصلاح اظهارنامه است؟

• قبل از پایان مهلت قانونی: امکان ارسال اظهارنامه جایگزین وجود دارد. ملاک رسیدگی، آخرین اظهارنامه‌ای است که قبل از پایان مهلت ثبت شده باشد.

• بعد از پایان مهلت قانونی: تنها یک بار می‌توان اظهارنامه اصلاحی ثبت کرد و آن هم صرفاً برای اشتباهات محاسباتی کاربرد دارد.

بنابراین اگر اشتباه شما مربوط به تغییرات اساسی یا بعد از مهلت یک‌ماهه است، دیگر امکان اصلاح از طریق مؤدی وجود ندارد و باید منتظر بررسی سازمان باشید.

چه مواردی را می‌توان در اظهارنامه اصلاح کرد؟

اظهارنامه اصلاحی صرفاً برای خطاهای قابل اثبات و محدود قابل استفاده است. مواردی مانند:

• اشتباهات محاسباتی در بخش درآمد، هزینه یا سود خالص.

• ثبت ناقص یا نادرست اطلاعات هویتی مانند کد اقتصادی یا شناسه ملی.

• جا افتادن برخی هزینه‌ها یا درآمدها به دلیل خطای انسانی.

• اشتباه در محاسبه مالیات بر ارزش افزوده یا عملکرد.

هرگونه تغییر کلی یا عمدی در اظهارنامه معمولاً پذیرفته نمی‌شود و می‌تواند باعث شود مؤدی در دسته مودی پر ریسک قرار بگیرد.

بررسی سازمان (پذیرش و عدم پذیرش اظهارنامه اصلاحی)

پس از ثبت اظهارنامه اصلاحی یا جایگزین، سازمان امور مالیاتی بررسی سیستمی انجام می‌دهد:

• اگر اصلاحات در زمان قانونی و بر اساس دستورالعمل‌ها ثبت شده باشند، اظهارنامه جدید به عنوان نسخه معتبر پذیرفته خواهد شد.

• اگر اصلاح شامل تغییرات غیرمجاز یا خارج از مهلت مقرر باشد، اظهارنامه رد می‌شود و همان اظهارنامه اولیه مبنای رسیدگی قرار خواهد گرفت.

برای اصلاح اظهارنامه خارج از موعد چه باید کرد؟

گاهی مؤدیان بعد از پایان مهلت قانونی و حتی بعد از یک ماه مهلت اصلاحی، متوجه خطا می‌شوند. در این شرایط:

• امکان ثبت اظهارنامه اصلاحی دیگر وجود ندارد.

• تنها راهکار، طرح موضوع در فرآیند رسیدگی ممیز مالیاتی است.

• بسته به نظر ممیز و مدارک ارائه‌شده، خطا ممکن است اصلاح یا رد شود.

به همین دلیل توصیه می‌شود تا جای ممکن اصلاحات در زمان مقرر انجام شوند تا ریسک و جرائم کاهش یابد.

اصلاح اظهارنامه مالیاتی یک فرصت قانونی است که می‌تواند جلوی بسیاری از مشکلات و جرائم را بگیرد. انتخاب بین اظهارنامه اصلاحی و جایگزین به زمان و نوع اشتباه بستگی دارد. اگر هنوز در مهلت هستید، بهترین گزینه ارسال اظهارنامه جایگزین است. در غیر این صورت، در بازه یک‌ماهه از اظهارنامه اصلاحی استفاده کنید. به‌خاطر داشته باشید که عدم اصلاح به موقع می‌تواند شما را در گروه مودی پر ریسک قرار دهد.

سوالات متداول

1. آیا امکان ارسال اظهارنامه مالیاتی دوباره وجود دارد؟

بله. اگر هنوز در مهلت قانونی تسلیم اظهارنامه باشید، می‌توانید اظهارنامه جایگزین به دفعات ارسال کنید. آخرین نسخه ثبت‌شده قبل از پایان مهلت، ملاک رسیدگی خواهد بود.

2. تفاوت اظهارنامه اصلاحی و جایگزین چیست؟

• اظهارنامه جایگزین: قبل از پایان مهلت قانونی ارسال می‌شود و می‌توان آن را چند بار ثبت کرد.

• اظهارنامه اصلاحی: بعد از اتمام مهلت قانونی، تنها یک بار و صرفاً برای رفع اشتباهات محاسباتی قابل ارسال است.

3. مودی چند بار می‌تواند اظهارنامه خود را اصلاح کند؟

• داخل مهلت: به دفعات نامحدود (از طریق اظهارنامه جایگزین).

• خارج از مهلت: فقط یک بار و حداکثر تا یک ماه پس از پایان مهلت قانونی (از طریق اظهارنامه اصلاحی).

4. چه مواردی را می‌توان در اظهارنامه اصلاح کرد؟

مواردی مثل:

• اشتباهات محاسباتی در درآمد، هزینه یا سود.

• نقص یا خطا در اطلاعات هویتی (کد اقتصادی، شناسه ملی و …).

• جا افتادن بخشی از هزینه‌ها یا درآمدها.

• خطا در محاسبه مالیات بر ارزش افزوده یا عملکرد.

5. اگر بعد از پایان مهلت و یک ماه فرصت اصلاح، باز هم اشتباه پیدا کنیم چه می‌شود؟

دیگر امکان ارسال اظهارنامه اصلاحی وجود ندارد. در این شرایط، موضوع صرفاً در زمان رسیدگی سازمان امور مالیاتی بررسی خواهد شد و بسته به نظر ممیز، اصلاح یا رد می‌شود.

6. سازمان امور مالیاتی چه زمانی اظهارنامه اصلاحی را می‌پذیرد؟

اگر اصلاحات در چارچوب قانونی و در بازه مقرر انجام شده باشد، اظهارنامه اصلاحی پذیرفته می‌شود. در غیر این صورت، رد خواهد شد و همان اظهارنامه اولیه مبنای رسیدگی خواهد بود.

7. سریع‌ترین و مطمئن‌ترین روش اصلاح اظهارنامه چیست؟

اگر هنوز در مهلت هستید، بهترین گزینه ارسال اظهارنامه جایگزین است. در غیر این صورت، باید حتماً در فرصت یک‌ماهه اقدام به ثبت اظهارنامه اصلاحی کنید و مدارک کافی برای اثبات اشتباه محاسباتی ارائه دهید.

اگر این مطلب برایتان مفید بود، پیشنهاد می‌کنیم سایر مقالات آموزشی وبلاگ ما درباره تکالیف مالیاتی و نکات کاربردی اظهارنامه را هم مطالعه کنید تا همیشه یک قدم جلوتر باشید.