آشنایی با معاملات فصلی + جرایم و معافیت ها

امروزه، شفافیت مالی و رعایت الزامات قانونی از جمله مهم‌ترین اصول برای هر کسب‌وکار محسوب می‌شود. یکی از ابزارهای کلیدی که به سازمان امور مالیاتی در جهت نظارت بر فعالیت‌های اقتصادی کمک می‌کند، گزارش معاملات فصلی است. معاملات فصلی به ارائه اطلاعات دقیق از خرید و فروش‌های انجام‌شده در بازه‌های زمانی مشخص (سه‌ماهه) گفته می‌شود که هدف آن شفاف‌سازی فعالیت‌های اقتصادی و جلوگیری از فرار مالیاتی است. این فرآیند نه‌تنها به سازمان امور مالیاتی در جمع‌آوری اطلاعات مالی کمک می‌کند، بلکه باعث می‌شود کسب‌وکارها به شیوه‌ای منظم‌تر و شفاف‌تر فعالیت کنند و از جرایم احتمالی مالیاتی جلوگیری نمایند. آگاهی از اهمیت، الزامات و نحوه ارائه این گزارش‌ها، برای تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که مشمول قوانین مالیاتی هستند، امری ضروری به شمار می‌رود.

 

سامانه معاملات فصلی خرید و فروش چیست؟

مطابق ماده 169 قانون مالیات‌های مستقیم، کلیه اشخاص مشمول، موظف‌اند صورت معاملات فصلی خود را در موعد مقرر از طریق سامانه معاملات فصلی 169 به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال کنند. این اطلاعات شامل خرید، فروش، قراردادها، پرداخت‌ها و دریافت‌های عمده است و نقش مهمی در شفاف‌سازی تراکنش‌های اقتصادی مودیان دارد. این سامانه به صورت آنلاین بوده و امکان مراجعه حضوری برای ثبت اطلاعات در این سامانه وجود ندارد.

 

نقش معاملات فصلی در نظام مالیاتی

معاملات فصلی نقش مهمی در شفاف‌سازی فعالیت‌های اقتصادی و جلوگیری از فرار مالیاتی دارند. برخی از مهم‌ترین اهداف و نقش‌های آن عبارتند از:

افزایش شفافیت مالی

کنترل و نظارت بر فعالیت‌های اقتصادی

جلوگیری از فرار مالیاتی

تسهیل در محاسبه مالیات بر ارزش افزوده

ایجاد عدالت مالیاتی

 

چه کسانی موظف به ارسال معاملات فصلی هستند؟

طبق قوانین مالیاتی، تمامی اشخاص حقوقی و برخی از اشخاص حقیقی که مشمول مالیات بر ارزش افزوده هستند، موظف به ارائه گزارش‌های فصلی خود می‌باشند. این گروه شامل موارد زیر است:

• شرکت‌ها و مؤسسات تجاری
• صاحبان مشاغل با درآمد بالا
• اشخاص حقیقی مشمول مالیات بر ارزش افزوده

 

مهلت ارسال گزارشات فصلی

معمولاً مهلت ارسال گزارشات فصلی حداکثر 45 روز پس از پایان هر فصل است. به عنوان مثال:

• فصل بهار:

  تا 15 مرداد

• فصل تابستان:

  تا 15 آبان

• فصل پاییز:

  تا 15 بهمن

• فصل زمستان:

  تا 15 اردیبهشت سال بعد

 

 

جرایم عدم ارائه معاملات فصلی

بر اساس قوانین مالیاتی، مؤدیان مشمول مالیات موظف‌اند گزارش معاملات فصلی خود را در مهلت مقرر به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند. در صورتی که این گزارش‌ها به‌موقع ارسال نشوند یا به‌طور ناقص و نادرست ارائه گردند، مشمول جرایم مالیاتی خواهند شد.

انواع جرایم عدم ارائه صورت معاملات فصلی

1. جریمه تأخیر در ارسال گزارش:

   • در صورتی که گزارش معاملات فصلی در مهلت قانونی ارسال نشود، جریمه‌ای معادل 1 درصد مبلغ معاملاتی که به موقع گزارش نشده است، اعمال می‌شود.

2. جریمه عدم ارسال گزارش:

   • اگر مؤدی به‌طور کلی از ارسال گزارش خودداری کند، مشمول جریمه‌ای معادل 2 درصد مبلغ کل معاملات انجام‌شده خواهد شد.

3. جریمه ارائه اطلاعات نادرست:

   • در صورت ارائه اطلاعات نادرست یا خلاف واقع در گزارش معاملات فصلی، جریمه‌ای معادل 1 درصد مبلغ معاملات ثبت شده به‌صورت اشتباه در نظر گرفته می‌شود.

4. جریمه عدم ارائه صورت حساب خرید و فروش:

   • در صورتی که مؤدی اطلاعات مربوط به صورتحساب‌های خرید و فروش را ارائه نکند، جریمه‌ای معادل 1 درصد مبلغ آن معاملات اعمال خواهد شد.

نحوه کاهش جرایم مالیاتی

طبق ماده 191 قانون مالیات‌های مستقیم، مؤدیان می‌توانند در صورت اثبات وجود دلایل موجه (مانند مشکلات فنی یا عدم دسترسی به سامانه)، درخواست بخشودگی جرایم را ارائه دهند. سازمان امور مالیاتی ممکن است با بررسی شرایط، بخشی از جرایم را کاهش دهد.

 

راه‌های جلوگیری از جریمه معاملات فصلی

• ثبت و نگهداری دقیق اطلاعات مالی و معاملاتی
• ارسال به‌موقع گزارش‌ها از طریق سامانه «صورت معاملات فصلی» به آدرس www.tax.gov.ir
• استفاده از نرم‌افزارهای مالیاتی برای مدیریت بهینه گزارش‌ها
• مشورت با مشاوران مالیاتی برای رعایت دقیق قوانین

عدم ارسال یا تأخیر در ارائه صورت معاملات فصلی می‌تواند منجر به جریمه‌های سنگین شود که تأثیر منفی بر وضعیت مالی کسب‌وکارها خواهد داشت. بنابراین، رعایت مقررات و ارسال به‌موقع گزارش‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است.

در صورت عدم ارائه به‌موقع یا ارائه نادرست گزارش‌های فصلی، مؤدیان مالیاتی مشمول جرایم مالیاتی خواهند شد که این جرایم شامل جریمه نقدی و حتی افزایش بررسی‌های مالیاتی می‌شود.

 

 

نحوه ورود به سامانه معاملات فصلی

برای ورود به سامانه معاملات فصلی یا همان سامانه ماده 169، لازم است از طریق درگاه اینترنتی سازمان امور مالیاتی اقدام کرده و با استفاده از نام کاربری و رمز عبور خود وارد شوید. در صورتی که با مشکل ورود به سامانه معاملات فصلی مواجه هستید، بررسی اتصال اینترنت، اطلاعات هویتی، و به‌روزرسانی مرورگر می‌تواند مفید باشد.

مشاهده سوابق صورت معاملات فصلی

پس از ورود موفق، شما می‌توانید مشاهده سوابق صورت معاملات فصلی خود را از طریق داشبورد سامانه انجام دهید. این قابلیت به مودی کمک می‌کند تا وضعیت ارسال، پذیرش یا رد اطلاعات را بررسی کرده و در صورت لزوم، اصلاحات لازم را انجام دهد.

 

 

نحوه ارسال معاملات فصلی

برای ارسال صورت معاملات فصلی، مؤدیان باید اطلاعات خرید، فروش، قراردادها و پرداخت‌های خود را مطابق با الزامات سازمان امور مالیاتی جمع‌آوری کرده و از طریق سامانه‌های مربوطه ارسال کنند. این فرآیند باید در مهلت قانونی (45 روز پس از پایان هر فصل) انجام شود.

مراحل ارسال معاملات فصلی

ورود به سامانه ارسال معاملات فصلی

• • ابتدا وارد سامانه معاملات فصلی به آدرس www.tax.gov.ir شوید.
  • در صفحه اصلی، از بخش “صورت معاملات فصلی“، گزینه ارسال اطلاعات را انتخاب کنید.
  • ورود به حساب کاربری با استفاده از نام کاربری (کد اقتصادی یا کد ملی) و رمز عبور.

 

 

 

انتخاب نوع ارسال اطلاعات

سامانه به کاربران دو روش برای ثبت اطلاعات ارائه می‌دهد:

• • ورود اطلاعات به صورت آنلاین: وارد کردن اطلاعات به صورت دستی در سامانه
  • آپلود فایل اطلاعات: بارگذاری فایل اکسل یا متنی حاوی اطلاعات معاملات طبق قالب مشخص شده توسط سازمان مالیاتی

 

 

تکمیل اطلاعات معاملات

• • ثبت دقیق اطلاعات شامل:
    • مشخصات خریدار و فروشنده (نام، کد ملی/کد اقتصادی)
    • نوع کالا یا خدمات ارائه‌شده
    • مبلغ معامله (بدون ارزش افزوده و با ارزش افزوده)
    • تاریخ انجام معامله
    • شماره فاکتور یا قرارداد

بررسی و کنترل اطلاعات

• • پس از ورود اطلاعات، سامانه امکان بررسی و کنترل صحت اطلاعات وارد شده را فراهم می‌کند.
  • کاربران می‌توانند از گزینه “پیش نمایش” برای اطمینان از صحت داده‌ها استفاده کنند.

ارسال نهایی و دریافت کد رهگیری

• • پس از تأیید اطلاعات، روی گزینه ارسال نهایی کلیک کنید.
  • پس از ارسال موفق، یک کد رهگیری دریافت خواهید کرد که به‌عنوان سند ارسال قابل استفاده است.

1. دریافت رسید و پیگیری وضعیت

   • پس از ارسال، می‌توانید از طریق بخش “پیگیری گزارش‌ها” در سامانه، وضعیت ارسال گزارش خود را مشاهده کنید.

معاملات فصلی ابزاری ضروری برای کنترل و نظارت بر فعالیت‌های اقتصادی و جلوگیری از فرار مالیاتی است. مؤدیان مالیاتی باید با آگاهی از قوانین مربوطه و رعایت زمان‌بندی ارسال، از پرداخت جریمه‌های مالیاتی جلوگیری کنند.

 

 

 

مشکلات هنگام ورود به معاملات فصلی

۱. مشکل در اطلاعات ورود (نام کاربری یا رمز عبور اشتباه)

• علت: گاهی نام کاربری یا رمز عبور اشتباه وارد می‌شود.

• راهکار: اطمینان حاصل کنید که اطلاعات ورود صحیح است. در صورت فراموشی رمز عبور، از گزینه بازیابی رمز عبور استفاده کنید.

 

۲. اختلال در سامانه یا قطعی موقت

• علت: در برخی مواقع سامانه به دلیل بروزرسانی یا مشکلات فنی موقتاً در دسترس نیست.

• راهکار: دقایقی بعد مجدداً تلاش کنید یا از اطلاعیه‌های پایگاه اطلاعات مالیاتی استفاده کنید.

 

۳. ناسازگاری مرورگر

• علت: برخی مرورگرها یا نسخه‌های قدیمی ممکن است با سامانه سازگار نباشند.

• راهکار: از مرورگر Google Chrome یا Firefox (آخرین نسخه) استفاده کنید و کش مرورگر را پاک کنید.

 

۴. مشکل در گواهی امضای الکترونیکی (برای اشخاص حقوقی)

• علت: در برخی موارد امضای دیجیتال به‌درستی نصب نشده یا اعتبار ندارد.

• راهکار: از نصب صحیح توکن و اعتبار گواهی اطمینان حاصل کنید. در صورت نیاز با شرکت صادرکننده گواهی تماس بگیرید.

 

۵. فیلترشکن یا آی‌پی خارجی

• علت: استفاده از VPN یا آی‌پی غیرایرانی ممکن است باعث اختلال شود.

• راهکار: فیلترشکن را خاموش کرده و با آی‌پی ایران وارد شوید.

 

در صورتی که هیچ‌یک از راهکارهای بالا نتیجه نداد، می‌توانید با پشتیبانی سامانه معاملات فصلی یا اداره امور مالیاتی محل فعالیت تماس گرفته و مشکل خود را به صورت دقیق پیگیری نمایید.

 

معافیت‌های قانونی در ارسال معاملات فصلی

1. مشاغل معاف از مالیات بر ارزش افزوده

   • افرادی که مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده نیستند و فعالیت‌های آن‌ها از این نوع مالیات معاف است، نیازی به ارسال صورت معاملات فصلی ندارند. برخی از این فعالیت‌ها عبارت‌اند از:
     • خدمات آموزشی و فرهنگی
     • فعالیت‌های مرتبط با کشاورزی
     • فعالیت‌های مربوط به حمل‌ونقل عمومی درون‌شهری

2. کسب‌وکارهای کوچک و خرده‌فروشان

   • برخی از مشاغل کوچک، طبق دستورالعمل‌های سازمان امور مالیاتی، به دلیل حجم پایین معاملات ممکن است از ارائه گزارشات فصلی معاف شوند. این گروه‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
     • صنوف با درآمد سالانه کمتر از میزان تعیین‌شده توسط سازمان مالیاتی
     • کسب‌وکارهای خانگی

3. اشخاص حقیقی با درآمدهای پایین

   • افرادی که بر اساس مقررات مالیاتی، درآمد آن‌ها زیر حد نصاب تعیین‌شده برای ارائه اظهارنامه‌های مالیاتی است، ممکن است از ارسال صورت معاملات فصلی معاف باشند.

4. معاملات خاص و استثنائات قانونی

   • برخی معاملات خاص که طبق قانون به آن‌ها معافیت تعلق می‌گیرد، نیازی به ثبت در صورت معاملات فصلی ندارند. این معاملات شامل:
     • کمک‌های بلاعوض دولتی
     • درآمدهای حاصل از فعالیت‌های معاف از مالیات طبق ماده 132 قانون مالیات‌های مستقیم

5. اشخاصی که دارای معافیت‌های مالیاتی خاص هستند

   • برخی اشخاص حقوقی، مانند مؤسسات خیریه، تعاونی‌های روستایی و شرکت‌های دانش‌بنیان که از معافیت‌های مالیاتی بهره‌مند هستند، در صورت تأیید سازمان امور مالیاتی ممکن است از ارسال این گزارشات معاف شوند.

 

 

مراحل بررسی معافیت از ارسال معاملات فصلی

جهت اطمینان از اینکه کسب‌وکار یا شخص حقیقی مشمول معافیت از ارسال گزارش معاملات فصلی است، مراحل زیر توصیه می‌شود:

1. بررسی قوانین و بخشنامه‌های جدید سازمان امور مالیاتی از طریق وب‌سایت رسمی (www.tax.gov.ir)
2. مراجعه به دفاتر خدمات مالیاتی و اخذ مشاوره تخصصی
3. بررسی اظهارنامه‌های مالیاتی سال‌های گذشته برای اطلاع از وضعیت مالیاتی

 

 

بر اساس قوانین و دستورالعمل‌های سازمان امور مالیاتی، برخی از معاملات و پرداخت‌ها نیازی به ثبت در گزارش معاملات فصلی ندارند. عدم درج این موارد به دلیل معافیت‌های قانونی یا ماهیت آن‌ها است که به‌عنوان تراکنش‌های مالیاتی مشمول گزارش‌دهی شناخته نمی‌شوند. آگاهی از این آیتم‌ها به جلوگیری از اشتباهات در ارسال گزارش و کاهش احتمال اعمال جرایم مالیاتی کمک می‌کند.

مواردی که نباید در گزارش معاملات فصلی ثبت شوند

1. حقوق و دستمزد کارکنان

   • پرداخت حقوق، مزایا و پاداش به کارکنان مشمول گزارش معاملات فصلی نیست و باید از طریق اظهارنامه مالیات حقوق و بیمه تأمین اجتماعی گزارش شود.

مطالعه بیشتر : نحوه محاسبه مالیات بر حقوق 1404

1. هزینه‌های استهلاک دارایی‌ها

   • هزینه‌های مربوط به استهلاک دارایی‌های ثابت مانند ساختمان، ماشین‌آلات و تجهیزات در گزارش معاملات فصلی نیازی به ثبت ندارند.

2. سود و زیان تسعیر ارز

   • تغییرات ناشی از نوسانات نرخ ارز و سود یا زیان حاصل از آن نیازی به ثبت در گزارش معاملات فصلی ندارد.

3. سود سپرده‌های بانکی و تسهیلات دریافتی

   • درآمد حاصل از سود سپرده‌های بانکی و همچنین دریافت وام و تسهیلات از بانک‌ها و مؤسسات مالی نباید در گزارش معاملات فصلی درج شود.

4. کمک‌های بلاعوض و یارانه‌های دولتی

   • هرگونه یارانه، کمک‌های دولتی و حمایتی که به شرکت‌ها و اشخاص پرداخت می‌شود، از ثبت در گزارش معاملات فصلی معاف هستند.

5. مالیات و عوارض پرداختی به دولت

   • مبالغ پرداختی بابت مالیات‌های تکلیفی، مالیات بر ارزش افزوده و سایر عوارض قانونی از جمله شهرداری، قابل گزارش در معاملات فصلی نیستند.

6. هزینه‌های غیرعملیاتی

   • هزینه‌هایی مانند جرایم مالیاتی، جریمه‌های بانکی و خسارات ناشی از دعاوی حقوقی که ماهیت غیرعملیاتی دارند، نباید در گزارش معاملات فصلی ثبت شوند.

7. خرید دارایی‌های سرمایه‌ای

   • خرید اموال غیرمنقول (مانند زمین و ساختمان) و سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت مشمول گزارش معاملات فصلی نیستند.

8. هزینه‌های مرتبط با بیمه‌های اجتماعی و درمانی

   • پرداخت‌های مربوط به بیمه تأمین اجتماعی، بیمه درمانی و سایر بیمه‌های مشابه در گزارش معاملات فصلی نباید ثبت شوند.

9. برداشت‌های شخصی و انتقال بین حساب‌های شخصی

• برداشت‌های شخصی صاحبان مشاغل از حساب‌های بانکی خود و انتقال وجه بین حساب‌های شخصی نیازی به ثبت در گزارش معاملات فصلی ندارند.

 

 

تفاوت معاملات فصلی با گزارش ارزش افزوده

ارتباط معاملات فصلی با اظهارنامه مالیاتی مالیات بر ارزش افزوده

معاملات فصلی و اظهارنامه مالیاتی ارزش افزوده دو ابزار مهم مالیاتی هستند که هر یک اهداف و الزامات خاص خود را دارند. با وجود تفاوت‌های موجود، این دو گزارش ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند و بررسی آن‌ها به‌صورت هم‌زمان می‌تواند به شفاف‌سازی وضعیت مالی مؤدی کمک کند.

1. تفاوت در محدوده اطلاعات گزارش‌شده

• معاملات فصلی: شامل کلیه خرید و فروش‌ها، هزینه‌ها و قراردادها (اعم از معاف و مشمول) است که یک مؤدی انجام داده است.
• اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده: تنها درآمدها و فروش‌های مشمول مالیات مؤدی را پوشش می‌دهد. این گزارش بر اساس معاملات مرتبط با ارزش افزوده و خریدهای موجود در سامانه مودیان تنظیم می‌شود و هزینه‌ها و خریدهای غیرمرتبط در آن لحاظ نمی‌شود.

2. ارتباط از نظر اطلاعات مالی

• اطلاعات فروش و درآمدهای ثبت‌شده در اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده باید با معاملات فصلی تطابق داشته باشد.(براساس ماده 7 قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، در صورتی که مودی مشمول استفاده از پایانه‌فروشگاهی و سامانه مودیان باشد، نیازی به ارسال صورت معاملات فصلی یا 169 ندارد.)
• هرگونه مغایرت میان گزارش فروش در معاملات فصلی و اظهارنامه ارزش افزوده می‌تواند منجر به رسیدگی مالیاتی دقیق‌تر و مطالبه مالیات یا جریمه شود.

3. تفاوت در مهلت ارسال گزارش‌ها

• معاملات فصلی: 45 روز پس از پایان هر فصل باید از طریق سامانه معاملات فصلی ارسال شود.
• اظهارنامه ارزش افزوده: 15 روز پس از پایان هر فصل باید ارسال و مبلغ مالیات محاسبه‌شده پرداخت شود.

4. مغایرت‌های احتمالی و پیامدها

برخی از مغایرت‌های رایج بین معاملات فصلی و اظهارنامه ارزش افزوده شامل موارد زیر است:

• عدم تطابق فروش: اگر میزان فروش گزارش‌شده در معاملات فصلی بیشتر از اظهارنامه ارزش افزوده باشد، مشمول جریمه می‌شود.
• عدم گزارش خریدها در اظهارنامه: برخی خریدهای مشمول مالیات که در معاملات فصلی ثبت شده اما در اظهارنامه ارزش افزوده لحاظ نشده‌اند.
• معاملات معاف: فروش‌های معاف از مالیات که در معاملات فصلی گزارش می‌شوند اما در اظهارنامه ارزش افزوده لحاظ نمی‌شوند.

5. راهکارهای جلوگیری از مغایرت

• بررسی دقیق صورت‌حساب‌های فروش و اطمینان از درج صحیح اطلاعات در هر دو گزارش.
• استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری یکپارچه یا شرکت معتمد برای تطبیق خودکار اطلاعات و ارسال صورتحساب.
• ثبت دقیق خریدهای مشمول و معاف از مالیات و بررسی قبل از ارسال گزارش‌ها.

6. جدول مقایسه‌ای معاملات فصلی و اظهارنامه ارزش افزوده

ویژگی‌ها	معاملات فصلی	اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده
هدف	شفاف‌سازی کلیه معاملات	محاسبه و پرداخت مالیات بر ارزش افزوده
اطلاعات گزارش‌شده	خرید، فروش، هزینه‌ها (معاف و مشمول)	فقط درآمدها و فروش‌های مشمول مالیات
مهلت ارسال	45 روز پس از پایان فصل	15 روز پس از پایان فصل
معاملات معاف	شامل می‌شود	شامل نمی‌شود
سامانه ارسال	www.tax.gov.ir	www.evat.ir
جرایم عدم ارسال	1 تا 2 درصد مبلغ معامله	2 درصد مالیات پرداخت‌نشده برای هر ماه تأخیر
نوع اطلاعات ثبت‌شده	خریدها، فروش‌ها، قراردادها و هزینه‌ها	فقط فروش‌های مشمول ارزش افزوده
پرداخت مالیات	ندارد	دارد (9 درصد مالیات و عوارض)

گزارش معاملات فصلی به‌عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در نظام مالیاتی، نقش مهمی در شفاف‌سازی فعالیت‌های اقتصادی و جلوگیری از فرار مالیاتی ایفا می‌کند. با ارسال به‌موقع و صحیح این گزارش‌ها، کسب‌وکارها می‌توانند از جرایم مالیاتی جلوگیری کرده و ضمن رعایت الزامات قانونی، شفافیت مالی خود را افزایش دهند. همچنین، آگاهی از قوانین و مراحل ارسال گزارش، استفاده از نرم‌افزارهای مالیاتی و مشورت با مشاوران مالیاتی می‌تواند فرآیند ارسال معاملات فصلی را ساده‌تر و بی‌دردسرتر کند. در نهایت، رعایت این مقررات نه‌تنها به حفظ سلامت مالی کسب‌وکارها کمک می‌کند بلکه از مشکلات و جرایم احتمالی در آینده نیز جلوگیری می‌نماید.

برای جلوگیری از مشکلات مالیاتی، مؤدیان باید اطلاعات فروش و درآمد خود را به‌درستی در هر دو گزارش ثبت کنند. تطبیق صحیح گزارش معاملات فصلی با اظهارنامه ارزش افزوده می‌تواند از جریمه‌های احتمالی و رسیدگی‌های مالیاتی جلوگیری کند.

 

 

 

اصلاح معاملات فصلی

اصلاح صورت معاملات فصلی در مواردی انجام می‌شود که اطلاعات ارسال‌شده در ابتدا دارای اشکال، نقص یا اشتباهاتی بوده باشد. این اصلاحات می‌تواند به دلایل مختلفی انجام شود که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

موارد رایج اصلاح صورت معاملات فصلی:

1. اشتباه در اطلاعات طرف معامله
   مانند وارد کردن اشتباه کد اقتصادی، شماره ملی، یا نام طرف قرارداد.

2. اشتباه در مبلغ یا تاریخ معامله
   اگر مبلغ خرید یا فروش، مالیات و عوارض یا تاریخ ثبت معامله اشتباه وارد شده باشد، نیاز به اصلاح وجود دارد.

3. ثبت تکراری یک معامله
   گاهی یک معامله به‌صورت تکراری در لیست معاملات ثبت شده و باید حذف یا اصلاح شود.

4. عدم انطباق با اسناد مالی یا گزارش‌های دیگر
   در صورت مغایرت بین صورت معاملات فصلی و اسناد حسابداری، گزارش فصلی باید به‌روز شود.

5. ثبت اشتباه نوع معامله یا کد فعالیت
   اگر نوع معامله (خرید، فروش، قرارداد، اجاره و…) یا کد فعالیت نادرست باشد، نیاز به اصلاح است.

6. اشتباه در ارسال اطلاعات برای فصل نادرست
   گاهی اطلاعات مربوط به یک فصل به اشتباه در فصل دیگری ثبت شده‌اند که باید جابه‌جا شوند.

 

نحوه اصلاح:

«در صورتی که گزارش فصلی ثبت نهایی شده و کد رهگیری دریافت شده باشد، اما نیاز به اصلاح یا حذف یکی از اقلام ثبت‌شده وجود داشته باشد، ابتدا باید با استفاده از نام کاربری و رمز عبور وارد سامانه صورت معاملات فصلی شد. سپس سال و فصل مربوط به گزارشی که نیاز به ویرایش دارد، انتخاب می‌گردد.»

ورود به سامانه معاملات فصلی از طریق آدرس رسمی سازمان امور مالیاتی.

مراجعه به بخش “مدیریت لیست‌ها” یا “سوابق ارسال‌شده”

انتخاب فصل و لیست موردنظر و انتخاب گزینه «نمایش جزئیات»

 

پس از انجام این کار موارد ثبت شده در گزارش نمایان می‌شود که باید روی رکوردی که قصد اصلاح آن را دارید کلیک شود.

ارسال نهایی اطلاعات اصلاح‌شده

پس از ورود به بخش موردنظر، صفحه‌ای نمایش داده می‌شود که شامل اطلاعات قبلاً ثبت‌شده از جمله مشخصات طرف حساب، مبلغ فاکتور، ارزش افزوده و سایر جزئیات است. برای اصلاح هر یک از اقلام، پس از اعمال تغییرات لازم، در انتهای صفحه گزینه «با ویرایش موافقم» را انتخاب کرده و سپس دکمه «ثبت» را کلیک نمایید. در صورتی که قصد حذف اطلاعات انتخاب‌شده را دارید، باید گزینه «با حذف موافقم» را انتخاب کرده و سپس گزینه «حذف» را فشار دهید.

با انجام این مراحل، امکان ویرایش یا حذف موارد موردنظر فراهم می‌شود.
توجه داشته باشید در صورتی که گزارش قبلاً ارسال شده باشد، نیازی به ثبت نهایی مجدد نیست و نتیجه اصلاح یا حذف در سامانه قابل مشاهده خواهد بود.»

اگر مودی در موعد مقرر اقدام به اصلاح نکند یا اطلاعات نادرست ارسال کند، ممکن است مشمول جریمه عدم ارسال یا ارسال ناقص معاملات فصلی گردد.

 

ارسال تجمیعی یا تجمعی معاملات فصلی: کدام روش بهتر است؟

• ارسال تجمیعی: در این روش، اطلاعات معاملات با مبالغ کلی در هر فصل ارائه می‌شود و نیازی به ثبت جزئیات تک‌تک معاملات نیست. این روش برای مؤدیانی که تعداد زیادی از معاملات را انجام می‌دهند مناسب است.
• ارسال تجمعی: در این روش، تمامی جزئیات معاملات به‌صورت جداگانه ثبت و ارسال می‌شود. این روش برای نظارت دقیق‌تر و جلوگیری از مغایرت‌های مالیاتی توصیه می‌شود.

انتخاب روش مناسب بستگی به حجم و نوع فعالیت‌های اقتصادی مؤدی دارد. اگر تعداد معاملات کم باشد، ارسال تجمعی توصیه می‌شود، اما در صورت حجم بالای معاملات، ارسال تجمیعی می‌تواند زمان و هزینه‌های اجرایی را کاهش دهد.

در سامانه مودیان ارسال تجمیعی صحیح نیست و اطلاعات باید بروز ارسال شوند.

 

 

روش‌های اعتراض به جریمه‌های مربوط به معاملات فصلی

• بررسی دقیق اسناد و گزارش‌ها:

• قبل از هر اقدامی، لازم است که مستندات و گزارش‌های فصلی خود را بررسی کنید تا مطمئن شوید که جریمه به درستی صادر شده است.

• مراجعه به سامانه مالیاتی:

• در صورتی که به اشتباه بودن جریمه شک دارید، به سامانه اداره مالیات مراجعه کرده و جزئیات پرونده خود را بررسی کنید. معمولاً این اطلاعات از طریق پنل کاربری قابل دسترسی است.

• ثبت اعتراض:

• در سامانه مالیاتی، گزینه‌ای برای ثبت اعتراض به جریمه‌ها وجود دارد. پس از ورود به سامانه، باید دلایل اعتراض خود را به‌طور شفاف و مستند وارد کنید.

• ارائه مستندات لازم:

• ممکن است نیاز به ارسال مستنداتی مانند فاکتورها، گزارش‌های حسابداری، و سایر اسناد مربوطه باشد که نشان‌دهنده وضعیت صحیح معاملات فصلی شما باشد.

 

سوالات متداول

1. معاملات فصلی چیست؟

معاملات فصلی گزارشی است که اطلاعات خرید، فروش، قراردادها و پرداخت‌ها را از کسب‌وکارها جمع‌آوری کرده و هر سه ماه یکبار به سازمان امور مالیاتی ارسال می‌کند.

 

2. چه کسانی موظف به ارسال معاملات فصلی هستند؟

تمامی اشخاص حقوقی و برخی اشخاص حقیقی که مشمول مالیات بر ارزش افزوده هستند، موظف به ارسال گزارشات فصلی خود می‌باشند.

 

3. مهلت ارسال گزارشات فصلی چه زمانی است؟

مهلت ارسال گزارشات فصلی حداکثر 45 روز پس از پایان هر فصل است. برای مثال، فصل بهار باید تا 15 مرداد ارسال شود.

 

4. چه جرایمی برای عدم ارسال یا تأخیر در ارسال گزارش‌های فصلی وجود دارد؟

جریمه تأخیر، عدم ارسال گزارش یا ارائه اطلاعات نادرست می‌تواند شامل جریمه‌های مالی معادل 1 تا 2 درصد مبلغ معاملات شود.

 

5. چگونه می‌توان از جرایم مالیاتی مرتبط با معاملات فصلی جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از جریمه‌ها، باید اطلاعات مالی دقیق و به‌موقع ارسال شود، از نرم‌افزارهای مالیاتی استفاده شود و در صورت نیاز با مشاوران مالیاتی مشورت گردد.

 

6. معاملات فصلی و اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده چه تفاوت‌هایی دارند؟

معاملات فصلی شامل تمامی خرید و فروش‌ها است، در حالی که اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده فقط درآمدهای مشمول مالیات را شامل می‌شود و باید 15 روز پس از پایان هر فصل ارسال شود.

 

7. آیا کسب‌وکارهای کوچک از ارسال معاملات فصلی معاف هستند؟

برخی کسب‌وکارهای کوچک و مشاغل خانگی طبق مقررات ممکن است از ارسال معاملات فصلی معاف باشند.

 

8. چه اطلاعاتی در گزارش معاملات فصلی نباید ثبت شوند؟

حقوق و دستمزد کارکنان، هزینه‌های استهلاک دارایی‌ها، سود سپرده‌های بانکی و کمک‌های بلاعوض دولتی از جمله مواردی هستند که نباید در گزارش معاملات فصلی ثبت شوند.