در نظام مالیاتی هر کشور، تعیین سقف‌ها و حدود مشخص برای فعالیت‌های اقتصادی، یکی از ابزارهای اصلی برای شفاف‌سازی و نظارت بر فرآیندهای مالی است. یکی از این موارد مهم، حد مجاز صدور صورتحساب است؛ یعنی آستانه‌ای که عبور از آن بدون رعایت الزامات قانونی، می‌تواند پیامدهای جدی برای مودیان به همراه داشته باشد.
در سال‌های اخیر، با راه‌اندازی سامانه مؤدیان و الزامی شدن صدور صورتحساب‌های الکترونیکی، رعایت این حدود اهمیت بیشتری یافته است. عبور از حد مجاز بدون ثبت‌نام در سامانه و عدم صدور صورتحساب الکترونیکی، نه تنها مشمول جریمه‌های مالیاتی می‌شود، بلکه می‌تواند به عنوان تخلف از مقررات شناسایی شده و تبعات حقوقی برای مودی ایجاد کند.
در این مطلب قصد داریم به‌طور کامل مفهوم حد مجاز، نحوه محاسبه آن، تبعات عبور از این سقف، و الزامات قانونی مرتبط را بررسی کنیم تا فعالان اقتصادی بتوانند با آگاهی کامل، از بروز مشکلات مالیاتی جلوگیری کنند.
حد مجاز فروش چیست؟
حد مجاز فروش، به سقف مشخصی از فروش کالا و خدمات در یک دوره مالی مربوط به سال گذشته اشاره دارد که در صورت عبور مودیان از این حد، ملزم به رعایت الزامات قانونی خاصی مانند ثبت‌نام در سامانه مودیان و صدور صورتحساب الکترونیکی می‌شوند.
جمع صورتحساب‌های الکترونیکی صادره توسط هر مودی در هر دوره مالیاتی نمی تواند بیشتر از پنج برابر فروش اظهارشده وی در دوره مشابه سال قبل، که مالیات آن به سازمان پرداخت شده یا ترتیب پرداخت آن داده شده است، باشد. در صورتی که فروش اظهار شده مودی در دوره مشابه سال قبل که مالیات آن به سازمان پرداخت شده یا ترتیب پرداخت آن داده شده است کمتر از معافیت سالانه موضوع ماده (101) قانون مالیات های مستقیم باشد، پنج برابر معافیت سالانه موضوع ماده اخیر الذکر ملاک عمل خواهد بود.
جمع صورتحساب های الکترونیکی صادر شده در هر دوره مالیاتی برای واحدهای جدیدالتأسیس یا واحدهای فاقد سابقه مالیاتی نمی تواند بیش از پنج برابر معافیت سالانه موضوع ماده (101) قانون مالیات های مستقیم باشد.
معنی کلمه عدول و علت اهمیت آن
به صورتحساب‌های الکترونیکی صادره بیش از حدمجاز فروش اعتبار مالیاتی تعلق نمی‌گیرد و در این شرایط، غیرفعال بودن کارپوشه مؤدی فروشنده به دلیل تکمیل حدمجاز از طریق سازوکارهای معین به اطلاع فروشنده و خریدار خواهد رسید.
زمانی که فروشنده از حد مجاز خود عبور کرده باشد، روی صورتحساب تگ عدول ثبت می‌شود و به خریدار اعتباری تعلق نمی‌گیرد.
اگر روش تسویه صورتحساب نسیه باشد، تا زمان تایید توسط خریدار یا تایید سیستمی به صورت نقدی تلقی می‌شود و به اندازه کل مبلغ از حد مجاز فروشنده کسر می‌شود.
اهمیت این اقدام در سامانه مودیان به دلایل زیر است:
- هنگامی که تگ عدول بر صورتحساب ثبت شده باشد اعتبار مالیاتی به خریدار تعلق نمی‌گیرد.
- وضعیت کارپوشه به غیر مجاز موقت تغییر می‌یابد.
- تمامی شرکت‌های معتمد و شناسه‌های یکتا در کارپوشه سامانه مؤدیان به دلیل غیر مجاز بودن غیرفعال می‌شوند.
عدم عدول در سامانه مودیان
زمانی که حد مجاز فروش از حد تعیین شده توسط سازمان عبور نکرده باشد، صورتحساب دارای تگ عدم عدول است و خریدار می‌تواند صورتحساب را تایید کند.
پس از تایید خریدار، اعتبار مالیاتی دریافت شده و برای فروشنده نیز بدهی مالیاتی ثبت می‌شود.
رفع عدول در سامانه مودیان
برای برطرف شدن تگ عدول نیاز است فروشنده در ابتدا از طریق کارپوشه سامانه مؤدیان اقدامات لازم برای افزایش حدمجاز خود را انجام دهد.
برای افزایش حدمجاز اقدامات زیر را انجام دهید:
- پرداخت یا ترتیب بدهی دوره متناظر سال گذشته در دوره جاری
- پرداخت نقدی یا ارائه تضمین برای افزایش حد مجاز
- پرداخت مالیات و عوارض غیر نقدی مربوط به تایید صورتحساب و اطلاعیه واردات در طول دوره
- اطلاعیه پرداخت ثبت شده و تایید شده بابت خریدهای نسیه دوره قبل و دوره جاری
پس از آن یک صورتحساب اصلاحی صادر کند و خریدار صورتحساب اصلاحی را تایید کند.
درصورت عدم تایید صورتحساب، پس از 30 روز تایید سیستمی می‌شود.
سوالات متداول
1. حد مجاز فروش در سامانه مودیان چیست؟
حد مجاز فروش، سقف تعیین‌شده‌ای از میزان فروش در هر دوره مالیاتی است که عبور از آن بدون رعایت شرایط، می‌تواند منجر به درج تگ عدول و قطع اعتبار مالیاتی شود.
2. تگ عدول به چه معناست؟
تگ عدول به معنای عبور از حد مجاز فروش است. در این شرایط، اعتبار مالیاتی به خریدار تعلق نمی‌گیرد و کارپوشه مؤدی به حالت غیرمجاز تغییر می‌یابد.
3. چگونه می‌توان تگ عدول را رفع کرد؟
برای رفع عدول، مؤدی باید از طریق کارپوشه خود اقدام به افزایش حدمجاز نماید که شامل پرداخت بدهی‌ها، ارائه تضمین یا صدور صورتحساب اصلاحی می‌شود.
4. در صورتی که صورتحساب نسیه باشد و تایید نشود چه اتفاقی می‌افتد؟
تا زمان تایید توسط خریدار یا تایید سیستمی، این صورتحساب به‌صورت نقدی تلقی شده و از حدمجاز فروشنده کسر می‌شود.
5. اگر از حد مجاز عبور نکنیم چه می‌شود؟
صورتحساب دارای تگ “عدم عدول” خواهد بود و خریدار می‌تواند آن را تایید کرده و از اعتبار مالیاتی برخوردار شود.
