مالیات مهریه

مهریه، به‌عنوان یکی از تعهدات قانونی و عرفی در ازدواج، همواره بخشی از حقوق مالی زنان در جامعه ایرانی بوده است. اما پرسشی که ممکن است برای بسیاری پیش آید، این است که آیا دریافت مهریه نیز مشمول مالیات می‌شود یا خیر؟ مالیات مهریه یکی از موضوعات جدید و بحث‌برانگیز در نظام مالیاتی کشور است که به تازگی مورد توجه قرار گرفته است.

دریافت مهریه به‌عنوان یک حق قانونی زن، در دسته درآمدها یا سودهای اقتصادی قرار نمی‌گیرد و در نتیجه، مالیاتی بر آن اعمال نمی‌شود. به‌عبارت دیگر، اگر مهریه به‌صورت پول نقد یا سکه باشد، نیازی به پرداخت مالیات از سوی زن یا مرد وجود ندارد.

اما در مواردی که مهریه به‌صورت دارایی‌هایی مانند ملک، خودرو یا سایر اموال غیرمنقول تعیین شده باشد، موضوع مالیات نقل و انتقال این دارایی‌ها مطرح می‌شود. در این موارد، انتقال سند این دارایی‌ها مستلزم پرداخت مالیات نقل و انتقال است که توسط سازمان امور مالیاتی محاسبه می‌شود.

در این مقاله قصد داریم به بررسی جنبه‌های قانونی و حقوقی مالیات بر مهریه بپردازیم، وضعیت آن در قوانین مالیاتی ایران را مرور کنیم و به این سؤال پاسخ دهیم که چه شرایطی موجب تعلق مالیات به مهریه می‌شود. اگر شما نیز به دنبال اطلاعات دقیق و روشن در این زمینه هستید، با ما همراه باشید.

آیا به مهریه مالیات تعلق می گیرد ؟

بر اساس قوانین مالیاتی ایران، مهریه مشمول مالیات نیست. این به آن معناست که دریافت مهریه به‌عنوان یک حق قانونی زن، در دسته درآمدها یا سودهای اقتصادی قرار نمی‌گیرد و در نتیجه، مالیاتی بر آن اعمال نمی‌شود.

در سال 1403 نیز همچنان مهریه از مالیات معاف است. قوانین مالیاتی ایران مهریه را به‌عنوان درآمد یا سود اقتصادی محسوب نمی‌کنند. اما اگر مهریه از نوع دارایی‌هایی مثل خودرو یا ملک باشد، مالیات نقل و انتقال آن مطابق نرخ‌های اعلامی سازمان امور مالیاتی محاسبه می‌شود.

میزان مالیات بر مهریه چقدر است؟

. دریافت مهریه به‌عنوان درآمد تلقی نمی‌شود و از این‌رو، مالیاتی بر آن تعلق نمی‌گیرد. با این حال، اگر مهریه به‌صورت مال غیرمنقول (مثل خانه یا زمین) یا خودرو باشد، مالیات مربوط به نقل و انتقال دارایی محاسبه می‌شود، که میزان آن طبق قوانین مالیات نقل و انتقالات تعیین می‌شود.

بر اساس طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت‌ های مالی و مهریه یا قانون جدید مهریه، میزان و حق ثبت مهریه و نحوه محاسبه هزینه حق ثبت سکه​، مشخص شده است که طبق توضیحات زیر خواهد بود:

• تا سقف 14 سکه، حق ثبت به مهریه تعلق نمی‌گیرد.
• میزان هزینه، برای مهریه‌ های بین 14 تا 100 سکه، چهار دهم درصد قیمت سکه‌‌ها، است.
• میزان هزینه، برای مهریه‌‌های بین 100 تا 200 سکه، 2 درصد است.
• از مهریه‌‌های 200 سکه به بالا ، 15درصد، به عنوان حق ثبت، اخذ می‌ شود.

قانون مالیات بر مهریه 1403

در سال 1403 نیز همچنان قانون مشخصی برای اعمال مالیات بر مهریه وجود ندارد. مهریه به‌عنوان یک الزام حقوقی در عقد ازدواج، از پرداخت مالیات معاف است. اما اگر اجرای مهریه نیازمند انتقال دارایی‌های مشمول مالیات (مانند ملک یا خودرو) باشد، مالیات مربوطه بر اساس قوانین نقل و انتقال اموال اعمال می‌شود.

به‌عنوان مثال:

• در انتقال ملک به‌عنوان مهریه: مالیات نقل و انتقال ملک بر اساس ارزش روز آن محاسبه و پرداخت می‌شود.
• در انتقال خودرو به‌عنوان مهریه: مالیات مربوط به انتقال سند خودرو باید پرداخت شود.

نحوه محاسبه مالیات مهریه

محاسبه مالیات مهریه بسته به نوع آن متفاوت است:

1. مهریه نقدی یا سکه:
   اگر مهریه به‌صورت پول نقد یا سکه باشد، مالیاتی بر آن اعمال نمی‌شود. به‌عبارت دیگر، زن نیازی به پرداخت هیچ‌گونه مالیاتی برای دریافت مهریه ندارد.
2. مهریه به‌صورت ملک:
   برای انتقال سند ملک به نام زن، مالیات نقل و انتقال بر اساس ارزش روز ملک محاسبه و توسط شوهر پرداخت می‌شود. نرخ این مالیات مطابق قوانین سازمان امور مالیاتی مشخص است.
3. مهریه به‌صورت خودرو:
   در مواردی که مهریه خودرو باشد، مالیات انتقال سند خودرو باید پرداخت شود. این مالیات بسته به نوع خودرو و ارزش آن متفاوت است.

فرمول محاسبه

نرخ مالیات × ارزش کل سکه‌ها ÷ 100 = مالیات مهریه

مالیات مهریه به عهده کیست؟

به‌طور کلی، پرداخت مالیات مرتبط با مهریه به عهده شوهر است. او موظف است تمامی هزینه‌های مربوط به انتقال دارایی‌هایی که به‌عنوان مهریه تعیین شده‌اند را پرداخت کند. به‌عنوان مثال، اگر مهریه شامل انتقال یک ملک باشد، هزینه مالیات نقل و انتقال به عهده شوهر خواهد بود. زن به‌عنوان دریافت‌کننده مهریه، هیچ مسئولیتی در قبال پرداخت مالیات ندارد.

مهریه در قوانین ایران به‌عنوان یک حق شرعی و قانونی برای زن تعریف شده و مشمول مالیات مستقیم نیست. با این حال، اگر مهریه شامل اموالی مانند ملک یا خودرو باشد، مالیات نقل و انتقال این دارایی‌ها بر اساس ارزش آن‌ها محاسبه می‌شود. مسئولیت پرداخت این مالیات نیز به‌عهده مرد است و زن نیازی به پرداخت هزینه‌های اضافی ندارد.

طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی و مهریه، که به عنوان قانون جدید مالیات مهریه شناخته می‌شود، هم‌اکنون در مجلس در دست بررسی است و تغییرات قابل‌توجهی در زمینه مهریه به همراه خواهد داشت.

یکی از مهم‌ترین تغییرات این قانون، تعیین مالیات برای مهریه‌های سنگین است. طبق این طرح، زوجین هنگام ثبت مهریه در سند ازدواج، موظف خواهند بود درصدی از مبلغ مهریه را به‌عنوان مالیات به دولت پرداخت کنند. در صورت عدم پرداخت این مالیات، امکان دریافت سند ازدواج یا حتی رونوشت آن فراهم نخواهد بود. این موضوع می‌تواند پیامدهایی مانند عدم امکان دریافت مهریه یا طرح دعاوی خانوادگی نظیر طلاق و نفقه را به دنبال داشته باشد.

این قانون بیشتر بر مهریه‌های با مبالغ بالا تمرکز دارد، به طوری که مهریه‌های سبک‌تر یا کم‌ارزش‌تر، مشمول مالیات بسیار ناچیزی خواهند شد.

سوالات متداول

آیا مهریه مشمول مالیات می‌شود؟

خیر، مهریه نقدی یا سکه مشمول مالیات نیست و به‌عنوان درآمد یا سود اقتصادی در نظر گرفته نمی‌شود.

آیا مهریه به‌صورت ملک یا خودرو مالیات دارد؟

بله، در صورتی که مهریه شامل ملک یا خودرو باشد، مالیات نقل و انتقال این دارایی‌ها باید پرداخت شود.

مسئول پرداخت مالیات مهریه کیست؟

مسئولیت پرداخت مالیات مرتبط با انتقال دارایی‌های مهریه (مانند ملک یا خودرو) به عهده شوهر است.

نرخ مالیات نقل و انتقال ملک در مهریه چقدر است؟

این نرخ بر اساس ارزش روز ملک و قوانین سازمان امور مالیاتی تعیین می‌شود.

آیا زن در قبال دریافت مهریه باید مالیات بپردازد؟

خیر، زن به‌عنوان دریافت‌کننده مهریه، نیازی به پرداخت مالیات ندارد.

مهریه شامل طلا و جواهرات مشمول مالیات می‌شود؟

خیر، دریافت طلا و جواهرات به‌عنوان مهریه مشمول مالیات نیست.

آیا در سال 1403 تغییری در قوانین مالیات مهریه ایجاد شده است؟

خیر، قوانین مالیات مرتبط با مهریه در سال 1403 تغییری نکرده و مهریه همچنان از مالیات مستقیم معاف است.

اگر مهریه به‌صورت اقساط پرداخت شود، آیا مالیات دارد؟

مهریه اقساطی نقدی یا سکه مشمول مالیات نمی‌شود، اما اگر اقساط شامل دارایی‌های غیرمنقول (مانند ملک) باشد، مالیات نقل و انتقال باید پرداخت شود.

آیا مالیات مهریه در عقدهای رسمی و غیررسمی متفاوت است؟

قوانین مالیاتی تنها در مورد انتقال دارایی‌های مشمول مالیات اعمال می‌شود و نوع عقد تاثیری بر معافیت مهریه ندارد.

آیا مالیات بر مهریه در همه استان‌های ایران یکسان است؟

بله، قوانین مالیاتی مرتبط با مهریه در سراسر کشور یکسان است و تفاوتی در استان‌ها وجود ندارد.