همه‌چیز درباره مالیات گردش حساب: آشنایی با نحوه محاسبه و سقف گردش حساب

شفافیت مالی یکی از اصول کلیدی در تنظیم روابط میان دولت و شهروندان است. در سال ۱۴۰۳، با تعیین سقف جدید گردش حساب‌های بانکی برای مشمولیت مالیاتی، اهمیت نظارت بر تراکنش‌های مالی بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. این قوانین نه‌تنها کسب‌وکارها، بلکه افراد حقیقی را نیز در بر می‌گیرد و هدف آن شناسایی دقیق‌تر منابع درآمدی و جلوگیری از فرار مالیاتی است. در این مقاله، به بررسی جزئیات سقف گردش حساب برای مالیات در سال ۱۴۰۳ و تأثیر آن بر افراد و کسب‌وکارها می‌پردازیم.

منظور از مالیات گردش حساب چیست ؟

در سال ۱۴۰۳، سازمان امور مالیاتی ایران برای شناسایی حساب‌های تجاری و اعمال مالیات بر آن‌ها، معیارهای مشخصی را تعیین کرده است. این معیارها بر اساس تعداد و مبلغ تراکنش‌های واریزی به حساب‌های بانکی افراد تنظیم شده‌اند.

مالیات گردش حساب به نوعی از مالیات گفته می‌شود که بر اساس میزان تراکنش‌ها و گردش مالی یک حساب بانکی اعمال می‌شود. این نوع مالیات با هدف شناسایی منابع درآمدی و جلوگیری از فرار مالیاتی تدوین شده است. به عبارت دیگر، سازمان امور مالیاتی با بررسی تراکنش‌های بانکی افراد و کسب‌وکارها، میزان درآمد واقعی آن‌ها را مشخص می‌کند و در صورتی که این درآمد مشمول مالیات باشد، مالیات آن را مطالبه می‌کند.

این مالیات بیشتر بر حساب‌هایی که دارای گردش مالی بالا هستند تمرکز دارد و معمولاً با تعیین یک سقف مشخص برای گردش مالی، حساب‌هایی که از این سقف عبور کنند، تحت نظارت و بررسی قرار می‌گیرند. در سال ۱۴۰۳، قوانین جدیدی در این زمینه وضع شده است که شفافیت بیشتری را در نظام مالیاتی به ارمغان می‌آورد.

 

سقف گردش حساب برای گروه‌های مختلف:

• بازنشستگان: حداکثر ۲ میلیارد تومان در سال
• مستمری‌بگیران: حداکثر ۱ میلیارد تومان در سال
• افراد بیکار یا غیرفعال مالیاتی: حداکثر ۵۰۰ میلیون تومان در سال

در صورتی که مجموع تراکنش‌های واریزی به حساب یک شخص حقیقی در طول سال بیش از ۱۰۰ تراکنش باشد و مجموع مبالغ این تراکنش‌ها از ۵۰۰ میلیون تومان تجاوز کند، حساب مذکور ممکن است توسط سازمان امور مالیاتی مورد بررسی قرار گیرد.

 

نرخ مالیات بر درآمد حاصل از این تراکنش‌ها به صورت تصاعدی محاسبه می‌شود:

• درآمد تا ۵۰ میلیون تومان: ۱۵٪
• درآمد بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان: ۲۰٪
• درآمد بالای ۱۰۰ میلیون تومان: ۲۵٪

 

توجه داشته باشید که تراکنش‌های با ماهیت غیردرآمدی، مانند انتقال وجه بین حساب‌های شخصی یا دریافت سود سپرده‌های بانکی، مشمول این مالیات نمی‌شوند.

در صورت تجاوز از سقف‌های مذکور، سازمان امور مالیاتی ممکن است درخواست ارائه مدارک و مستندات مربوط به منبع وجوه واریزی را داشته باشد.

برای اطلاعات دقیق‌تر و به‌روزتر، مراجعه به وب‌سایت رسمی سازمان امور مالیاتی کشور توصیه می‌شود.

 

اگر شخصی پرونده مالیاتی نداشته باشد و هیچ کدام از حساب‌هایش را هم تجاری اعلام نکرده باشد، اما بالاتر از سقف تعیین شده گردش حساب یا تراکنش بانکی داخل حساب‌های بانکی‌اش وجود دارد، سازمان امور مالیاتی از طریق پیامک یا تماس از فرد می‌خواهد بابت تراکنش بالاتر از سقف مجاز مدارک و مستندات لازم را ارائه کند. در غیر این صورت مشمول مالیات خواهد شد. سقف معافیت مالیاتی تراکنش بانکی برای اشخاص حقیقی بازنشسته تا 2 میلیارد تومان، مستمری بگیر تا یک میلیارد تومان و بیکار تا 500 میلیون تومان است. مجموع گردش حساب اشخاص حقیقی هم در طول سال 5 میلیارد تومان است. اما هر کدام از افراد این دسته‌ها که فعالیت اقتصادی و تجاری نداشته‌اند و بابت خرید و فروش ملک، ماشین و… مبالغی بالاتر از سقف‌های تعیین شده به حساب‌شان آمد، می‌توانند با نشان دادن مدارک معامله به بانک معافیت مالیاتی‌شان را حفظ کنند.

• سقف تعیین شده اشخاص حقوقی غیرفعال مالیاتی: حداکثر ۵۰۰ میلیون تومان است.
• منظور از اشخاص حقوقی غیر فعال : شخص حقوقی که به مدت پنج سال فعالیت اقتصادی ندارد.

 

اهمیت تعیین سقف گردش حساب

این تقسیم‌بندی به سازمان امور مالیاتی کمک می‌کند تا مالیات متناسبی را برای افراد و مشاغل اعمال کند و از فرار مالیاتی جلوگیری شود. همچنین این قانون باعث افزایش شفافیت در درآمدها و فعالیت‌های اقتصادی خواهد شد.

در سال 1403، شناسایی تراکنش‌های غیرعادی و بررسی گردش حساب‌ها با دقت بیشتری صورت می‌گیرد و از مشاغل خواسته می‌شود که اسناد و مدارک مربوط به درآمدهای خود را به‌درستی ثبت و ارائه کنند.

 

 

 

نحوه محاسبه مالیات بر گردش حساب:

در صورتی که حسابی به‌عنوان حساب تجاری شناسایی شود و گردش مالی آن از سقف‌های تعیین‌شده فراتر رود، سازمان امور مالیاتی ممکن است مالیاتی معادل ۲۵٪ از مازاد مبلغ تعیین‌شده را اعمال کند. به‌عنوان مثال، اگر مجموع واریزی‌های یک حساب در سال بیش از ۵ میلیارد تومان باشد، مبلغ مازاد بر این حد نصاب مشمول مالیات ۲۵٪ خواهد شد.

برای محاسبه مالیات، ابتدا تمامی تراکنش‌های بانکی شخص یا کسب‌وکار در یک سال مالی مورد بررسی قرار می‌گیرد. این شامل:

1. بررسی تراکنش‌ها: تمامی واریزها، برداشت‌ها، انتقال وجه‌ها و واریزی‌های دستگاه‌های کارتخوان بررسی می‌شوند.
2. تفکیک تراکنش‌ها: تراکنش‌های تجاری (مشمول مالیات) از تراکنش‌های غیرتجاری (مانند انتقالات خانوادگی) تفکیک می‌شوند.
3. محاسبه درآمد مشمول مالیات: مبالغ تجاری شناسایی‌شده به‌عنوان درآمد مشمول مالیات ثبت می‌شوند.
4. اعمال نرخ مالیات:
   • برای اشخاص حقیقی (مشاغل): 15 تا 25 درصد طبق ماده 131.
   • برای اشخاص حقوقی (شرکت‌ها): 25 درصد ثابت.

سقف مجاز تراکنش های بانکی

سقف مجاز تراکنش‌های بانکی در ایران بر اساس نوع تراکنش و روش انتقال وجه تعیین می‌شود. در ادامه، محدودیت‌های اصلی برای هر نوع تراکنش را مرور می‌کنیم:

تراکنش‌های خرید:

• سقف روزانه: هر شخص حقیقی می‌تواند از طریق یک کارت بانکی در یک روز تا سقف ۲۰۰ میلیون تومان تراکنش خرید انجام دهد.
• سقف مجموع تراکنش‌های روزانه: مجموع تراکنش‌های انجام‌شده کارتی برای مشتری حقیقی در کل شبکه بانکی در یک روز نیز ۲۰۰ میلیون تومان است.

انتقال وجه:

• انتقال وجه از طریق دستگاه‌های خودپرداز (ATM): حداکثر مبلغی که می‌توانید با استفاده از هر کارت در هر شبانه‌روز جابه‌جا کنید، ۵۰ میلیون تومان است.
• انتقال وجه کارت به کارت: هر فرد از مجموع کارت‌های بانکی خود در هر ۲۴ ساعت نمی‌تواند بیش از ۱۰۰ میلیون تومان را از طریق دستگاه کارتخوان به حساب دیگران واریز کند.
• انتقال وجه از طریق سامانه‌های ساتنا و پایا:
  • ساتنا: انتقال وجه از طریق سامانه ساتنا با مراجعه حضوری به شعبه، بدون محدودیت است و شروع مبلغ از ۵۰ میلیون تومان است.
  • پایا: انتقال وجه از طریق سامانه پایا با مراجعه حضوری به شعبه، سقف ۲۰۰ میلیون تومان است.

توجه: این محدودیت‌ها ممکن است با توجه به سیاست‌های بانک‌ها و تغییرات مقررات، متغیر باشد. برای اطلاعات به‌روزتر، توصیه می‌شود با بانک مربوطه تماس حاصل فرمایید.

 

سوالات متداول

مالیات گردش حساب چیست؟

مالیات گردش حساب به مالیاتی گفته می‌شود که بر اساس میزان تراکنش‌های بانکی یک حساب اعمال می‌شود. هدف آن شناسایی منابع درآمدی و جلوگیری از فرار مالیاتی است.

 

سقف مجاز گردش حساب برای افراد حقیقی در سال ۱۴۰۳ چقدر است؟

بازنشستگان: حداکثر ۲ میلیارد تومان

مستمری‌بگیران: حداکثر ۱ میلیارد تومان

افراد بیکار یا غیرفعال مالیاتی: حداکثر ۵۰۰ میلیون تومان

 

نرخ مالیات بر تراکنش‌های بانکی چگونه محاسبه می‌شود؟

درآمد تا ۵۰ میلیون تومان: ۱۵٪

درآمد بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان: ۲۰٪

درآمد بالای ۱۰۰ میلیون تومان: ۲۵٪

 

آیا تراکنش‌های غیر درآمدی مشمول مالیات می‌شوند؟

خیر، تراکنش‌های با ماهیت غیر درآمدی مانند انتقال وجه بین حساب‌های شخصی یا دریافت سود سپرده‌های بانکی مشمول مالیات نمی‌شوند.

 

در صورتی که حساب بانکی فردی از سقف تعیین شده عبور کند، چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر مجموع تراکنش‌ها از سقف مجاز عبور کند، سازمان امور مالیاتی ممکن است از فرد درخواست مدارک و مستندات مربوط به منبع وجوه واریزی کند.

 

چگونه می‌توان از معافیت مالیاتی برای تراکنش‌های بانکی استفاده کرد؟

افراد می‌توانند با ارائه مدارک مربوط به معامله‌های غیر تجاری (مانند خرید و فروش ملک یا خودرو) به بانک معافیت مالیاتی خود را حفظ کنند.