همه‌چیز درباره مالیات گردش حساب: آشنایی با نحوه محاسبه و سقف گردش حساب

شفافیت مالی یکی از اصول کلیدی در تنظیم روابط میان دولت و شهروندان است. در سال ۱۴۰۳، با تعیین سقف جدید گردش حساب‌های بانکی برای مشمولیت مالیاتی، اهمیت نظارت بر تراکنش‌های مالی بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. این قوانین نه‌تنها کسب‌وکارها، بلکه افراد حقیقی را نیز در بر می‌گیرد و هدف آن شناسایی دقیق‌تر منابع درآمدی و جلوگیری از فرار مالیاتی است. در این مقاله، به بررسی جزئیات سقف گردش حساب برای مالیات در سال ۱۴۰۳ و تأثیر آن بر افراد و کسب‌وکارها می‌پردازیم.

منظور از مالیات گردش حساب چیست ؟

در سال ۱۴۰۳، سازمان امور مالیاتی ایران برای شناسایی حساب‌های تجاری و اعمال مالیات بر آن‌ها، معیارهای مشخصی را تعیین کرده است. این معیارها بر اساس تعداد و مبلغ تراکنش‌های واریزی به حساب‌های بانکی افراد تنظیم شده‌اند.

مالیات گردش حساب به نوعی از مالیات گفته می‌شود که بر اساس میزان تراکنش‌ها و گردش مالی یک حساب بانکی اعمال می‌شود. این نوع مالیات با هدف شناسایی منابع درآمدی و جلوگیری از فرار مالیاتی تدوین شده است. به عبارت دیگر، سازمان امور مالیاتی با بررسی تراکنش‌های بانکی افراد و کسب‌وکارها، میزان درآمد واقعی آن‌ها را مشخص می‌کند و در صورتی که این درآمد مشمول مالیات باشد، مالیات آن را مطالبه می‌کند.

این مالیات بیشتر بر حساب‌هایی که دارای گردش مالی بالا هستند تمرکز دارد و معمولاً با تعیین یک سقف مشخص برای گردش مالی، حساب‌هایی که از این سقف عبور کنند، تحت نظارت و بررسی قرار می‌گیرند. در سال ۱۴۰۳، قوانین جدیدی در این زمینه وضع شده است که شفافیت بیشتری را در نظام مالیاتی به ارمغان می‌آورد.

 

سقف گردش حساب برای گروه‌های مختلف:

• بازنشستگان: حداکثر ۲ میلیارد تومان در سال
• مستمری‌بگیران: حداکثر ۱ میلیارد تومان در سال
• افراد بیکار یا غیرفعال مالیاتی: حداکثر ۵۰۰ میلیون تومان در سال

در صورتی که مجموع تراکنش‌های واریزی به حساب یک شخص حقیقی در طول سال بیش از ۱۰۰ تراکنش باشد و مجموع مبالغ این تراکنش‌ها از ۵۰۰ میلیون تومان تجاوز کند، حساب مذکور ممکن است توسط سازمان امور مالیاتی مورد بررسی قرار گیرد.

 

نرخ مالیات بر درآمد حاصل از این تراکنش‌ها به صورت تصاعدی محاسبه می‌شود:

• درآمد تا ۵۰ میلیون تومان: ۱۵٪
• درآمد بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان: ۲۰٪
• درآمد بالای ۱۰۰ میلیون تومان: ۲۵٪

 

توجه داشته باشید که تراکنش‌های با ماهیت غیردرآمدی، مانند انتقال وجه بین حساب‌های شخصی یا دریافت سود سپرده‌های بانکی، مشمول این مالیات نمی‌شوند.

در صورت تجاوز از سقف‌های مذکور، سازمان امور مالیاتی ممکن است درخواست ارائه مدارک و مستندات مربوط به منبع وجوه واریزی را داشته باشد.

برای اطلاعات دقیق‌تر و به‌روزتر، مراجعه به وب‌سایت رسمی سازمان امور مالیاتی کشور توصیه می‌شود.

 

اگر شخصی پرونده مالیاتی نداشته باشد و هیچ کدام از حساب‌هایش را هم تجاری اعلام نکرده باشد، اما بالاتر از سقف تعیین شده گردش حساب یا تراکنش بانکی داخل حساب‌های بانکی‌اش وجود دارد، سازمان امور مالیاتی از طریق پیامک یا تماس از فرد می‌خواهد بابت تراکنش بالاتر از سقف مجاز مدارک و مستندات لازم را ارائه کند. در غیر این صورت مشمول مالیات خواهد شد. سقف معافیت مالیاتی تراکنش بانکی برای اشخاص حقیقی بازنشسته تا 2 میلیارد تومان، مستمری بگیر تا یک میلیارد تومان و بیکار تا 500 میلیون تومان است. مجموع گردش حساب اشخاص حقیقی هم در طول سال 5 میلیارد تومان است. اما هر کدام از افراد این دسته‌ها که فعالیت اقتصادی و تجاری نداشته‌اند و بابت خرید و فروش ملک، ماشین و… مبالغی بالاتر از سقف‌های تعیین شده به حساب‌شان آمد، می‌توانند با نشان دادن مدارک معامله به بانک معافیت مالیاتی‌شان را حفظ کنند.

• سقف تعیین شده اشخاص حقوقی غیرفعال مالیاتی: حداکثر ۵۰۰ میلیون تومان است.
• منظور از اشخاص حقوقی غیر فعال : شخص حقوقی که به مدت پنج سال فعالیت اقتصادی ندارد.

 

اهمیت تعیین سقف گردش حساب

این تقسیم‌بندی به سازمان امور مالیاتی کمک می‌کند تا مالیات متناسبی را برای افراد و مشاغل اعمال کند و از فرار مالیاتی جلوگیری شود. همچنین این قانون باعث افزایش شفافیت در درآمدها و فعالیت‌های اقتصادی خواهد شد.

در سال 1403، شناسایی تراکنش‌های غیرعادی و بررسی گردش حساب‌ها با دقت بیشتری صورت می‌گیرد و از مشاغل خواسته می‌شود که اسناد و مدارک مربوط به درآمدهای خود را به‌درستی ثبت و ارائه کنند.

 

 

 

نحوه محاسبه مالیات بر گردش حساب:

در صورتی که حسابی به‌عنوان حساب تجاری شناسایی شود و گردش مالی آن از سقف‌های تعیین‌شده فراتر رود، سازمان امور مالیاتی ممکن است مالیاتی معادل ۲۵٪ از مازاد مبلغ تعیین‌شده را اعمال کند. به‌عنوان مثال، اگر مجموع واریزی‌های یک حساب در سال بیش از ۵ میلیارد تومان باشد، مبلغ مازاد بر این حد نصاب مشمول مالیات ۲۵٪ خواهد شد.

برای محاسبه مالیات، ابتدا تمامی تراکنش‌های بانکی شخص یا کسب‌وکار در یک سال مالی مورد بررسی قرار می‌گیرد. این شامل:

1. بررسی تراکنش‌ها: تمامی واریزها، برداشت‌ها، انتقال وجه‌ها و واریزی‌های دستگاه‌های کارتخوان بررسی می‌شوند.
2. تفکیک تراکنش‌ها: تراکنش‌های تجاری (مشمول مالیات) از تراکنش‌های غیرتجاری (مانند انتقالات خانوادگی) تفکیک می‌شوند.
3. محاسبه درآمد مشمول مالیات: مبالغ تجاری شناسایی‌شده به‌عنوان درآمد مشمول مالیات ثبت می‌شوند.
4. اعمال نرخ مالیات:
   • برای اشخاص حقیقی (مشاغل): 15 تا 25 درصد طبق ماده 131.
   • برای اشخاص حقوقی (شرکت‌ها): 25 درصد ثابت.

سازمان امور مالیاتی در سال‌های اخیر به کمک کد رهگیری صورتحساب‌های الکترونیکی و اطلاعات سامانه مودیان، تلاش می‌کنه گردش حساب بانکی رو با درآمد ثبت‌شده در سامانه مقایسه کنه. اگه شما صورتحسابی در سامانه ثبت نکرده باشید ولی تراکنش مشکوک یا بالا در حسابتون باشه، سازمان ممکنه اونو به‌عنوان درآمد پنهان محاسبه کنه و مشمول مالیات بشید. اگر با این سامانه آشنا نیستید، پیشنهاد می‌کنیم راهنمای جامع سامانه مودیان (keysuntsp.com/blog/modian-system/) را بخوانید تا با نحوه ثبت‌نام، ارسال صورتحساب و مزایای آن بیشتر آشنا شوید.

سقف مالیات گردش حساب در سال ۱۴۰۴

یکی از تغییرات مهم سال ۱۴۰۴، تعیین سقف بررسی گردش حساب برای اشخاص حقیقی است:

تا چقدر گردش حساب شامل مالیات می‌شود؟

این روزها یکی از دغدغه‌های اصلی بسیاری از افراد این است که آیا همه تراکنش‌های بانکی مشمول مالیات می‌شوند؟ پاسخ کوتاه این است: خیر. سازمان امور مالیاتی برای شناسایی درآمدهای پنهان و جلوگیری از فرار مالیاتی، گردش حساب‌ها را بررسی می‌کند، اما همه واریزی‌ها به‌صورت خودکار مالیات‌بر نیستند.

برخی مؤدیان تصور می‌کنند هر گردش بانکی مشمول مالیات است، که این برداشت نادرست است. اما سازمان امور مالیاتی برای جلوگیری از فرار مالیاتی و پنهان‌سازی درآمد، معیارهایی دارد: تعداد تراکنش‌ها، مجموع مبالغ و نشانه‌هایی از فعالیت تجاری. اگر تراکنش‌ها زیاد باشد یا به نام شخص بدون مستندات واضح واریز شود، احتمال بررسی وجود دارد. اهمیت این موضوع: اگر پیش‌ از رسیدن به مرحله جرایم مالیاتی، اطلاعات کافی داشته باشید، می‌توانید اقدامات محافظه‌کارانه قانونی انجام دهید.

 

مالیات ۴۰۰ میلیون تومان چقدر است؟

طبق بخشنامه‌های سازمان امور مالیاتی، گردش حساب سالانه بالاتر از ۵ میلیارد تومان برای اشخاص حقیقی به‌عنوان شاخص بررسی درآمد در نظر گرفته می‌شود.
اما اگر به‌طور مثال ۴۰۰ میلیون تومان گردش حساب داشته باشید:

• اگر این مبلغ ناشی از حقوق، مستمری یا فعالیت‌های معاف باشد، مشمول مالیات نمی‌شود.

• اگر درآمد شغلی باشد، بر اساس نرخ مالیات پلکانی محاسبه خواهد شد (از ۱۵٪ تا ۲۵٪).

 

 

مالیات کارت به کارت ۱۰ میلیون چقدر است؟

کارت‌به‌کارت‌های خرد، مثل انتقال ۱۰ میلیون تومان، به‌تنهایی مشمول مالیات نیستند. اما اگر این تراکنش‌ها به‌صورت تکراری و مستمر اتفاق بیفتند، سازمان امور مالیاتی می‌تواند آن‌ها را نشانه‌ای از فعالیت اقتصادی تلقی کند.
 بنابراین، برای مبالغی مانند ۱۰ میلیون تومان در روز، مبنای مالیات، مجموع تراکنش‌های سالانه است نه یک انتقال خاص.

سقف مجاز تراکنش های بانکی

سقف مجاز تراکنش‌های بانکی در ایران بر اساس نوع تراکنش و روش انتقال وجه تعیین می‌شود. در ادامه، محدودیت‌های اصلی برای هر نوع تراکنش را مرور می‌کنیم:

تراکنش‌های خرید:

• سقف روزانه: هر شخص حقیقی می‌تواند از طریق یک کارت بانکی در یک روز تا سقف ۲۰۰ میلیون تومان تراکنش خرید انجام دهد.
• سقف مجموع تراکنش‌های روزانه: مجموع تراکنش‌های انجام‌شده کارتی برای مشتری حقیقی در کل شبکه بانکی در یک روز نیز ۲۰۰ میلیون تومان است.

انتقال وجه:

• انتقال وجه از طریق دستگاه‌های خودپرداز (ATM): حداکثر مبلغی که می‌توانید با استفاده از هر کارت در هر شبانه‌روز جابه‌جا کنید، ۵۰ میلیون تومان است.
• انتقال وجه کارت به کارت: هر فرد از مجموع کارت‌های بانکی خود در هر ۲۴ ساعت نمی‌تواند بیش از ۱۰۰ میلیون تومان را از طریق دستگاه کارتخوان به حساب دیگران واریز کند.
• انتقال وجه از طریق سامانه‌های ساتنا و پایا:
  • ساتنا: انتقال وجه از طریق سامانه ساتنا با مراجعه حضوری به شعبه، بدون محدودیت است و شروع مبلغ از ۵۰ میلیون تومان است.
  • پایا: انتقال وجه از طریق سامانه پایا با مراجعه حضوری به شعبه، سقف ۲۰۰ میلیون تومان است.

توجه: این محدودیت‌ها ممکن است با توجه به سیاست‌های بانک‌ها و تغییرات مقررات، متغیر باشد. برای اطلاعات به‌روزتر، توصیه می‌شود با بانک مربوطه تماس حاصل فرمایید.

 

 

انتقال وجه روزانه از طریق موبایل، اینترنت بانک و خودپرداز

انتقال وجه روزانه به‌خودی‌خود مشمول مالیات نیست، اما نوع سامانه انتقال می‌تواند در گزارش‌دهی تأثیر داشته باشد:

• پایا: برای مبالغ خرد (زیر ۱۰۰ میلیون ریال در روز)، کاربردی و معمولاً در ریسک بررسی نیست.

• ساتنا: برای مبالغ کلان (بالای ۱۰۰ میلیون ریال)، نیازمند مستندات شغلی یا قراردادی است.

• کارت‌به‌کارت: تراکنش‌های مکرر و بالای ۱۰۰ میلیون تومان در ماه، مشکوک به فعالیت تجاری محسوب می‌شوند.

 

تراکنش‌های بانکی معاف از مالیات

بر اساس اطلاعیه سازمان امور مالیاتی، تراکنش‌های زیر معاف از مالیات هستند:

• واریزی‌های مربوط به حقوق، دستمزد و مستمری

• انتقال وجه بین حساب‌های بانکی یک شخص

• دریافت وام و تسهیلات بانکی

• انتقال‌های خانوادگی و کمک‌های بلاعوض (در صورت اثبات)

• مبالغی که به‌عنوان ودیعه یا تضمین نزد بانک گذاشته می‌شوند.

 

 

سوالات متداول

مالیات گردش حساب چیست؟

مالیات گردش حساب به مالیاتی گفته می‌شود که بر اساس میزان تراکنش‌های بانکی یک حساب اعمال می‌شود. هدف آن شناسایی منابع درآمدی و جلوگیری از فرار مالیاتی است.

 

سقف مجاز گردش حساب برای افراد حقیقی در سال ۱۴۰۳ چقدر است؟

بازنشستگان: حداکثر ۲ میلیارد تومان

مستمری‌بگیران: حداکثر ۱ میلیارد تومان

افراد بیکار یا غیرفعال مالیاتی: حداکثر ۵۰۰ میلیون تومان

 

نرخ مالیات بر تراکنش‌های بانکی چگونه محاسبه می‌شود؟

درآمد تا ۵۰ میلیون تومان: ۱۵٪

درآمد بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان: ۲۰٪

درآمد بالای ۱۰۰ میلیون تومان: ۲۵٪

 

آیا تراکنش‌های غیر درآمدی مشمول مالیات می‌شوند؟

خیر، تراکنش‌های با ماهیت غیر درآمدی مانند انتقال وجه بین حساب‌های شخصی یا دریافت سود سپرده‌های بانکی مشمول مالیات نمی‌شوند.

 

در صورتی که حساب بانکی فردی از سقف تعیین شده عبور کند، چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر مجموع تراکنش‌ها از سقف مجاز عبور کند، سازمان امور مالیاتی ممکن است از فرد درخواست مدارک و مستندات مربوط به منبع وجوه واریزی کند.

 

چگونه می‌توان از معافیت مالیاتی برای تراکنش‌های بانکی استفاده کرد؟

افراد می‌توانند با ارائه مدارک مربوط به معامله‌های غیر تجاری (مانند خرید و فروش ملک یا خودرو) به بانک معافیت مالیاتی خود را حفظ کنند.

 

 تا چقدر گردش حساب شامل مالیات می‌شود؟

برای اشخاص حقیقی، گردش حساب سالانه تا ۵ میلیارد تومان معمولاً مشمول بررسی مالیاتی نیست. بیشتر از این مبلغ نیازمند مستندات و توضیحات است.

 مالیات ۴۰۰ میلیون تومان چقدر است؟

اگر این مبلغ ناشی از حقوق، مستمری یا موارد معاف باشد → صفر.
اگر درآمد شغلی باشد → طبق نرخ پلکانی (۱۵ تا ۲۵٪) محاسبه می‌شود.

مالیات کارت به کارت ۱۰ میلیون چقدر است؟

یک کارت‌به‌کارت ۱۰ میلیونی به‌تنهایی مشمول مالیات نیست. اما اگر به‌طور مستمر و مکرر انجام شود، به‌عنوان درآمد قابل بررسی است.

 کدام تراکنش‌ها از مالیات معاف‌اند؟

• حقوق و مستمری

• انتقال بین حساب‌های یک فرد

• وام و تسهیلات بانکی

• انتقال‌های خانوادگی یا کمک‌های بلاعوض

 

 آیا انتقال پول با موبایل یا اینترنت بانک مشمول مالیات است؟

خیر، صرفاً نوع انتقال (پایا، ساتنا، کارت‌به‌کارت) مشمول مالیات نیست. اما اگر مبالغ کلان و مکرر باشند، سازمان مالیاتی آن را بررسی می‌کند.

این مطلب رو برای دوستانی که دغدغه مالیات بانکی دارن بفرستید.