صورتحساب الکترونیکی، به عنوان یکی از نوآوری‌های مهم در عرصه مالیاتی و تجاری، به فرآیند ثبت و ارسال فاکتورها و صورتحساب‌ها به صورت دیجیتال و از طریق سیستم‌های الکترونیکی اشاره دارد. این نوع صورتحساب‌ها به منظور جایگزینی نسخه‌های کاغذی طراحی شده‌اند و مزایای زیادی برای کسب‌وکارها، سازمان‌های دولتی، و مؤدیان مالیاتی دارند. از جمله این مزایا می‌توان به افزایش دقت، کاهش هزینه‌ها، تسهیل در روند پرداخت مالیات، جلوگیری از تقلبات مالیاتی و بهبود شفافیت مالی اشاره نمود.
تعریف صورتحساب الکترونیک
صورتحسابی است دارای شماره منحصر به فرد مالیاتی که اطلاعات مندرج در آن، در حافظه مالیاتی فروشنده ذخیره می شود. مشخصات و اقلام اطلاعاتی صورتحساب الکترونیکی، متناسب با نوع کسب و کار توسط سازمان تعیین و اعلام می شود. در مواردی که از دستگاه کارتخوان بانکی یا درگاه پرداخت الکترونیکی به عنوان پایانه فروشگاهی استفاده می شود، رسید یا گزارش الکترونیکی پرداخت خرید صادره در حکم صورتحساب الکترونیکی است.
انواع صورتحساب الکترونیک
دو نوع صورتحساب وجود دارد:
صورتحساب نوع اول
- صورتحساب نوع 1 یا همراه با اطلاعات خریدار: صورتحساب با اطلاعات خریدار به این معنا است که فروشنده، اطلاعات کاملی از خریدار خود را داشته باشد. این اطلاعات شامل شناسه ملی/کدملی/کداقتصادی/کدپستی/شناسه مشارکت مدنی است.
- صورتحساب همراه با اطلاعات خریدار شامل «7» الگو است:
- الگوی فروش
- الگوی فروش ارزی
- الگوی طلا، جواهر، پلاتین
- الگوی قرارداد پیمانکاری
- الگوی قبوض خدماتی
- الگوی بلیت هواپیما
- الگوی صادرات
- صورتحساب همراه با اطلاعات خریدار شامل «7» الگو است:
صورتحساب نوع دوم
- صورتحساب نوع 2 یا بدون اطلاعات خریدار: صورتحساب بدون اطلاعات خریدار زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که اطلاعاتی از خریدار وجود نداشته باشد یا خریدار مصرف کننده نهایی است.
- صورتحساب بدون اطلاعات خریدار شامل «2» الگو است:
- الگوی فروش
- الگوی طلا، جواهر، پلاتین
- صورتحساب بدون اطلاعات خریدار شامل «2» الگو است:
- صورتحساب الکترونیکی نوع 3، رسید پرداخت وجه صادره از دستگاه کارتخوان بانکی یا درگاه الکترونیکی پرداخت دارای شماره منحصر به فرد مالیاتی که حسب مقررات اعالمی سازمان امور مالیاتی کشور، به عنوان پایانه فروشگاهی فروشنده پذیرفته شده است.
قانون صدور صورتحساب الکترونیک
قانون صدور صورتحساب الکترونیک یکی از مهم‌ترین قوانین تصویب‌شده در حوزه مالیات و شفافیت اقتصادی است که به موجب آن، مؤدیان مالیاتی ملزم به صدور و ارسال صورتحساب‌های خود به‌صورت الکترونیکی از طریق سامانه مودیان شده‌اند. این قانون بخشی از طرح تحول نظام مالیاتی کشور است که با هدف افزایش شفافیت مالی، کاهش فرار مالیاتی، و سهولت در فرآیندهای مالیاتی اجرا می‌شود.
مشمولین اجرای قانون
کلیه صاحبان مشاغل (صنفی و غیرصنفی) و اشخاص حقوقی موضوع فصل چهارم و پنجم باب سوم قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1366/12/03 با اصلاحات و الحاقات بعدی آن مشمول اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان هستند و مطابق اصلاحیه قانون تسهیل تکالیف مودیان، از تاریخ 1402/10/01 کلیه مودیان اعم از حقیقی و حقوقی ملزم به صدور صورتحساب الکترونیکی موضوع قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان مصوب 1398/07/21با اصلاحات و الحاقات بعدی هستند.
نکات کلیدی قانون
- الزام به ثبت و ارسال الکترونیکی: تمام مؤدیان مالیاتی موظف هستند صورتحساب‌های فروش و معاملات خود را از طریق سامانه مودیان صادر و ارسال کنند.
- استفاده از شماره یکتای حافظه مالیاتی: هر صورتحساب باید شامل شناسه یکتای مالیاتی باشد که توسط سامانه به آن اختصاص داده می‌شود.
- پشتیبانی از مؤدیان: شرکت‌های معتمد مالیاتی مانند کیسان می‌توانند در ثبت و ارسال اطلاعات به سامانه مودیان، خدمات مشاوره و اجرایی ارائه دهند.
- پیامدهای عدم رعایت: عدم صدور صورتحساب الکترونیکی می‌تواند منجر به جرایم مالیاتی، محدودیت در دسترسی به تسهیلات مالیاتی و حتی پیگردهای قانونی شود.
- هدف قانون: شفافیت در زنجیره تأمین کالا و خدمات و همچنین نظارت مؤثر بر معاملات اقتصادی.
صورتحساب اصلی
صورتحساب اصلی یکی از انواع صورتحساب‌های الکترونیکی است که بر اساس قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان تعریف شده است. این نوع صورتحساب مستقیماً در سامانه مودیان ثبت می‌شود و به عنوان مرجع اصلی معاملات مالیاتی و اقتصادی شناخته می‌شود.
صورتحساب مرجع همان صورتحساب اصلی فروش است. این صورتحساب می‌تواند هر وضعیتی در کارپوشه سامانه مودیان داشته باشد.
ویژگی‌های صورتحساب اصلی:
- صدور توسط مؤدیان مشمول: این صورتحساب توسط فروشندگان کالا و خدمات صادر و به صورت آنلاین به سامانه مودیان ارسال می‌شود.
- شماره یکتای حافظه مالیاتی: صورتحساب اصلی حاوی شماره یکتای مالیاتی است که به آن اعتبار قانونی می‌بخشد.
- کاربردها:
- مستندسازی دقیق معاملات.
- ایجاد شفافیت در زنجیره تأمین کالا و خدمات.
- کاهش اختلافات مالیاتی و افزایش دقت در رسیدگی‌های مالیاتی.
- محتوای اطلاعاتی: این صورتحساب شامل جزئیاتی نظیر مشخصات فروشنده و خریدار، نوع و مقدار کالا یا خدمات، مبلغ کل، مالیات و عوارض ارزش افزوده است.
- تفاوت با سایر صورتحساب‌ها: صورتحساب اصلی با صورتحساب‌های پیش‌فرض (صورتحساب پیش‌نویس) یا صورتحساب‌های اصلاحی تفاوت دارد و برای ثبت نهایی و رسمی معاملات استفاده می‌شود.
نحوه صدور صورتحساب الکترونیکی
نحوه صدور صورتحساب الکترونیکی به صورت کلی شامل مراحل زیر است، که این مراحل مطابق با الزامات سازمان امور مالیاتی طراحی و اجرا می‌شوند:
- ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی و تشکیل پرونده مالیاتی+ فعالسازی کارپوشه سامانه مودیان
- انتخاب شرکت معتمد
- دریافت شناسه یکتا
- ثبت اطلاعات کالا/خدمت
- ثبت اطلاعات خریدار
- ثبت صورتحساب
صورتحساب ارجاعی
منظور از صورتحساب ارجاعی، صورتحساب با موضوع اصلاحی، برگشت از فروش و ابطالی است.
صورتحساب اصلاحی
درصورتی که پس از ثبت صورتحساب اصلی فروش، نیاز به اصلاح اطلاعات دارید، می‌توانید اقدام به ثبت صورتحساب اصلاحی نمایید.
در فرآیند اصلاح صورتحساب، اصلاح اطلاعات ذیل امکان پذیر نیست:
اطلاعات هویتی خریدار
-
- کد اقتصادی
- شناسه ملی یا کدملی
- کد مشارکت
- کدفراگیر
- کدشعبه
- کدپستی
اطلاعات دیگر
-
- شناسه قبض بهره‌بردار
- شناسه کالا/خدمت
- نوع صورتحساب
- الگوی صورتحساب
اطلاعات دیگر مربوط به صورتحساب مانند تعداد، واحد اندازه گیری و سنجش، نوع ارز، تخفیف، نرخ برابری ارز با ریال، مبلغ واحد قابل اصلاح است.
صورتحساب ابطالی
درصورتی که مایل به اصلاح تغییراتی در اطلاعات هویتی خریدار یا شناسه کالا/خدمت در صورتحساب هستید، امکان اصلاح وجود ندارد. دراین شرایط، باید اقدام به ثبت صورتحساب ابطالی نمایید.
صورتحساب برگشت از فروش
چنانچه پس از صدور صورتحساب الکترونیکی (اصلی/اصلاحی) بخشی از کالا/خدمت کاهش یافته باشد،فروشنده نسبت به صدور صورتحساب الکترونیکی برگشت از فروش اقدام می نماید. صادرکننده صورتحساب
الکترونیکی باید صورتحساب برگشت از فروش که از نظر نوع و الگوی صورتحساب مطابق صورتحساب اصلی مرجع و حاوی شماره منحصر به فرد مالیاتی صورتحساب مرجع بوده و شامل اقلام کالا/خدمت فروخته شده منهای اقلام برگشتی است را در صورتحساب درج و در سامانه مؤدیان ثبت نماید.
به بیان دیگر، در ثبت صورتحساب برگشت از فروش، فیلد تعداد/مقدار باید براساس تعداد/مقدار باقی‌مانده نزد خریدار ثبت شود.
صورتحساب الکترونیکی یک راهکار قانونی برای مدیریت شفاف، دقیق و سریع فرآیندهای مالیاتی است. با توجه به الزامات قانونی و مزایای اقتصادی، استفاده از این سیستم برای تمام کسب‌وکارها ضروری است. شرکت‌های معتمد مالیاتی مانند داده‌پردازی کیسان خدماتی ارائه می‌دهند که این فرآیند را برای مؤدیان ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر می‌کند. همکاری با چنین شرکت‌هایی به شما کمک می‌کند تا ضمن رعایت الزامات قانونی، در وقت و هزینه‌های خود نیز صرفه‌جویی کنید.
سوالات متداول
صورتحساب الکترونیکی چیست؟
صورتحساب دیجیتال حاوی اطلاعات مالیاتی که توسط سامانه مودیان تأیید می‌شود و جایگزین نسخه‌های کاغذی شده است.
چرا استفاده از صورتحساب الکترونیکی الزامی است؟
به دلیل الزامات قانونی و مزایایی نظیر کاهش تقلب مالیاتی، شفافیت اقتصادی، و بهبود مدیریت مالی.
شرکت معتمد مالیاتی چه نقشی در صدور صورتحساب الکترونیکی دارد؟
این شرکت‌ها مانند داده‌پردازی کیسان خدمات صدور و ارسال صورتحساب به سامانه مودیان را ساده و استاندارد می‌کنند.
چه اتفاقی می‌افتد اگر صورتحساب الکترونیکی صادر نشود؟
عدم رعایت قوانین صدور صورتحساب الکترونیکی می‌تواند منجر به جریمه‌های مالیاتی، محدودیت تسهیلات مالیاتی، و اقدامات قانونی شود.
چگونه می‌توان از داده‌پردازی کیسان برای صدور صورتحساب کمک گرفت؟
با مراجعه به داده‌پردازی کیسان، خدماتی شامل مشاوره، ثبت اطلاعات، و ارسال صورتحساب به سامانه مودیان به شما ارائه می‌شود.
صورتحساب اصلاحی و ابطالی چیست؟
صورتحساب اصلاحی برای رفع خطاهای جزئی و صورتحساب ابطالی برای تغییرات اساسی نظیر اصلاح اطلاعات هویتی استفاده می‌شود.
هزینه صدور صورتحساب الکترونیکی چقدر است؟
این هزینه بسته به خدمات شرکت معتمد و حجم صورتحساب‌ها متغیر است؛ با مشاوره با داده‌پردازی کیسان می‌توانید اطلاعات دقیق‌تری دریافت کنید.
